имән ҡайыры
1айырықшаландыр — айырықшалан етістігінен жасалған өзгелік етіс. Қо с аңшы Жұмағұл мен Тасымқұлдың мінездерінде өздерін басқалардан а й ы р ы қ ш а л а н д ы р а т ы н және бір бірін қайталамайтын әлгіндей даралықтар бар (М. Аймауытов, Құмөзек., 156) …
2айырықшаландыру — айырықшаландыр етістігінің қимыл атауы …
3айырықтау — сын. Аздап тармақталған, сәл ғана айырығы бар. Исалы ұшы қос а й ы р ы қ т а у болып біткен көк селдірлеу сақалының бір ұшын өң қолымен дамылсыз шиыршықтай берді (М.Айымбетов. Құмөзек., 22). Өз қорамыздың маңы Түңлік өзенінің бір а й ы р ы қ т а… …
4айырық — (Жамб.: Луг., Мер.) судың тарамдалып бөлінуі. Малдар а й ы р ы қ т а жайылып жүр (Жамб., Мер.) …
5айырықша — (Гур., Маңғ.) айырмашылық. Біздің сөзіміздің сендерге қарағанда а й ыр ы қ ш а с ы көп (Гур., Маңғ.) …
6қайырыңнан қайт — (Орал, Казт.) ашуыңнан қайт …
7болғанының қайыры — (Рес., Волг.) барға риза болу …
8арту-тарту — Айырықша сыйлық немесе төленетін айып …
9карта арқылы жол бойымен жүру — (Движение по дорогам с помощью карты) Алдын ала картамен жақсылап зерделеп алып, қозғалыс маршрутын: жол сипатын, жол бойындағы құрылыстарды, көкжиек тұсына қатысты жалпы бағыт жолын, өтуі қиын тұстардың орналасуын және оларды айналып өтуге… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
10карта бойынша жергілікті жер бедерін зерделеу — (Изучение рельефа местности по карте) жазықтықтың горизонтальдық суреті бойынша ой жүгірте отырып, жер бетіндегі тегіс емес кеңістік көрінісін елестету және бедер (ылди құлдилығы, нүктелер биіктігі және т.б.) сипатын анықтау бойынша есептеу мен… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
