заңи құжат күші
81күн — жайлату. этногр. Тасаттық беру кейде осылай да аталынады. Тасаттық беру құрғақшылықта тәңіріден жаңбыр тілегенде жасалады. Бұл «к ү н ж а й л а т у» деп аталады (Ата салты., 136). Күн жұбату. Күнді (уақытты) өткізу. Бақтияр, Байжұма, Сағымжандар… …
82қазақ — Геродоты. п е р и ф р. Мұхаммед Хайдар Дулати д.м. Мұхаммед Хайдар Дулати Шығыс, Батыс елдеріне көбірек мәлім заңғар тарихшы. «Қ а з а қ т ы ң Г е р о д о т ы» деуге әбден лайық (Егем. Қазақст., 02.11.2005, 1). Қазақ қазақ болғалы. Ежелден,… …
83қаймалыс — ет. жерг. Қайнап жату, сапырылысу; быжынау, қаптау. Автобустың аялдамасына келсем, қ а й м а л ы с қ а н көп халық (Ә.Асқаров, Таңд., 10). Мынау қ а й м а л ы с қ а н тіршілік, күнде өзгеріп жатқан қым қуыт қызыққа толы өмір менсіз ақ қасымнан… …
84қантсауыт — зат. Ішіне қант салып, дастарқанға қоятын ыдыс. Қара ала, қызыл ала поднос пен шайнек, қ а н т с а у ы т, шыныаяқтар мен беті жабулы бір екі тарелке әкеле жатқан еркек осы үйдің иесі болар ау (Ғ.Мүсірепов, Жат қолында, 404) …
85қозғағышсыз — сын. Қозғағышы жоқ, қозғағышы әзірленбеген. АҚШ тағы «Сатурн» ракетасының жұмысы қызып жатқан шақта Королевтің алып жатқан ракетасы қ о з ғ а ғ ы ш с ы з қалды (Қ.Олжай, Қанат байла., 41) …
86өз — жұрты. этногр. Адамның әкесі жағынан есептелетін алыс жақын ағайындары; елі. Туыстық қатынастар жүйесін үш негізгі топқа бөлуге болады: ө з ж ұ р т ы, нағашы жұрты және қайын жұрты (Қаз. этнография., 2, 394). Әрбір адамның үш жұрты болады:… …
87саяң — зат. Кішірек сай; сайлау, сайырақ жер. Көлденең жатқан бір с а я ң д а кеудесіне дейін ғана қылтиған адам көрінді (Ғ.Мүсірепов, Шығ. жин., 1, 128). Жүз қадамдай жүрген соң жыра бітіп, шөбі, шілігі бар с а я ң ғ а айналды (Ғ.Мүсірепов, Жат қолында …
88тас — I Тас барақ. Тастан қалап, араларын лаймен байланыстырып жасалған барақ (үй). Құтлық қаған Бөрілі таудың отын суы мол, күнқақты қойнауының бірінен т а с б а р а қ салдырып, қаған ордасы мен өзінің қосшыларын, қызметшілерін сонда қоныстандырған… …
89тұрық — зат. Бір заттың тұрған, жатқан қалпы. Асықтың алшы, тәйке, бүге, шіге деген төрт т ұ р ы ғ ы бар (Ғ.Мүсірепов, Жат қолында, 71) …
90түбіт — … 2. ауыс. Майда, жұмсақ. – Жылама, деді т ү б і т дауыспен, алдағы жаз көшіп барамыз. Көшіп бармасақ өзім барып әкелемін (Д.Исабеков, Тіршілік, 164). Түбіт иек. Сақал мұрты жаңадан тебіндеп келе жатқан бозбала. Жігіт ағасынан бастап, т ү б і т и …
