зæрдæскъæфт кæнын искæмæй
1ДОНМÆ СКЪÆРЫН ÆМÆ ФÆСТÆМÆ ÆНÆ ДОНÆЙ ЗДАХЫН — тж. ДОНМÆ ТÆРЫН ÆМÆ ФÆСТÆМÆ ÆНÆ ДОНÆЙ ЗДАХЫН Искæй мæстæй марын, искæмæн фыдæнæн митæ кæнын, искæй нуæрттыл хъазын. Фæстæмæ айстой сæ хаццонтæ Къобетæй æмæ сæ афтæмæй донмæ æртардтой æмæ сæ фæстæмæ здæхтой. (Беджызаты Ч. Мæсгуытæ дзурынц.) Сау… …
2КЪÆБУТЫРДЫГÆЙ ФÆКÆНЫН — Фесафын, ахæстоны бакæнын, искæй дард ранмæ арвитын. Æз дын Сыбыр фæскъæбутырдыгæй фæкæндзынæн (Бадила Бибойæн). (Беджызаты Ч. Бирæгътæ.) …
3ЛÆДЗÆГÆЙ СКЪÆРЫН — Искæмæ хи карзæй дарын, исты аразынмæ искæй тыхсын кæнын; кæйдæр йæхи бар нæ уадзын …
4ХЫНДЖЫЛÆГ СКЪÆРЫН — 1. Искæй мæстæй марын, искæй ницæмæ дарын. Издеваться. Хынджылæг нæ скъæрдта (нæ дыккаг мад) мæ фыдимæ, алы ран нæ æфхæрдта. (СИ. 1964, 88.) 2. Хъазæн ныхас кæнын. Уый хынджылæг скъæрдтон (Буцæ Хансиатæн). (Брытъиаты Е. Дыууæ хойы.) …
5ХЪЫЦЪЫ ДÆТТÆ НУАЗЫН КÆНЫН — тж. ХЪЫЦЪЫ ДÆТТÆ ДАРЫН Искæмæн фыдæбон кæнын, хъизæмарæй марын. Къоста йын (Кахановæн) цы хъыцъы дæттæ фæныуазын кодта, уыдон маст иу ранмæ æртымбыл æмæ йæ уыцы минут скалынмæ хъавыд. (Дзаттиаты Т. Хæххон стъалы.) Сау уынгæджы уыд мæнæ йæ фыртæй …
6НЫХАС СКЪÆФЫН — 1. Ныхасгæнæджы дзурын нал суадзын, фæлæ цы дзырдта, уый дарддæр кæнын. Йæхи нæ баурæдта æмæ йæ фыды ныхас аскъæфта Бибойы кæстæр фырт Саукуыдз. (Беджызаты Ч. Мæсгуытæ дзурынц.) 2. Искæй ныхæстæ æндæр ран æппæлæгау кæнæ ардауыны хуызы дзурын …
7ФÆСКЪÆБУТМÆ ДЗУРЫН — Фæсвæдæй искæмæй исты æвзæр ныхæстæ кæнын. Говорить за глаза …
8ЦÆСТЫТÆ ФÆСКЪÆБУТÆЙ ФЕЛВАСЫН — Куыд нæ йæ базындæуа, афтæмæй искæмæн æвиппайды исты знагиуæг саразын, маст скæнын …
9КЪÆБÆР ДЗЫХÆЙ ИСЫН — тж. КЪÆБÆР ДЗЫХÆЙ ФЕЛВАСЫН (СКЪÆФЫН) тж. КЪÆБÆР ХЪУЫРÆЙ ИСЫН (ФЕЛВАСЫН, СКЪÆФЫН) Искæмæн йæ куыст, йæ хъуыддаг, цæмæй цæры, уый байсын. – Хуыцауы хай дын нæй... куыд нын исыс нæ къæбæр нæ дзыхæй. Уыцы иунæг хъугæй дарддæр нæ хæдзары цыппаркъахыг… …
10ЦЫКУРАЙЫ ФÆРДЫГ — тж. УРС ФÆРДЫГ Нарты кадджыты 1946 азы рауагъды йæ чиныгаразджытæ амонынц: «Зынаргъ дуры мыггаг. Ам: мард æгас кæныны, цæфтæ дзæбæх кæныны тых кæмæ ис, ахæм фæрдыг. Ома, цы курай, уый дæтты». Кадджыты та кадæг «Сослан Бедухайы куыд æрхаста» йы… …
- 1
- 2
