жөнге салу
1мәйек салу — (Гур., Тең.) ұзын ағашқа шүберек байлап, жоғары көтеріп белгі беру. Түнде м ә й е к т і кәресінге малып, от қойып жоғары көтерді. Ол м ә й е к с а л д ы (Гур., Тең.) …
2аяққа қою — (Орал: Қара., Шыңғ.) жөнге қою, жөнге салу. Бұл жұмысты қашан а я ққ а қ о я р ы белгісіз (Орал, Шыңғ.). Партия кабинетінің жұмысын дұрыстап а я қ қ а қ о я алмай отырғандығын айтты («Кол. үні», 27.04.1937) …
3адамтану — зат. ғыл. Адамның мінез құлқын, психологиясын зерттейтін ғылым. – Бұлар сендерге а д а м т а н у сабағын үйретіп, өмірдің тереңіне бойлатады, оқыңдар, айналайындар (М. Айымбетов, Құмөзек., 132). – Кейде, Баеке, бәріміз де а д а м т а н у жөнінде… …
4кірәлінде — ет. Қойды кірәлінге салу, кірәлінмен емдеу. Сыздық бұл келгенде ауру қойларды к і р ә л і н д е п, ыстық буға тоғытып, өзінше ем домын жасау үстінде еді (Р. Тоқтаров, Ғасыр наны, 162) …
5төп — и. 1. Диңгез, күл, елга һ. б. ш. су астындагы җир. Җир өстендәге батынкы урын, чокырның түбәнге өлеше 2. Җир өстенә карата; ас, түбән, тирән. Берәр нәрсәнең асты тырнак төбе 3. Сыеклык, балчык, җир, вак масса һ. б. ш. ларның өске катламнарыннан… …
6итәк — 1. Күлмәк, алъяпкыч, пальто һ. б. ш. ның билдән түбәнге өлеше 2. Юбка 3. Киемнең алды; тез, ал бер итәк чикләвек 4. Биек нәрсәнең түбәнгә таба сөзәкләнеп җәелеп киткән аскы кырые, чите кыя итәге 5. Урман, болын, күк һ. б. ш. кырые офык итәге 6.… …
7Атеизм — (фр. atheisme, гр. a – жоқ және teos – Құдай – сөзбе сөз құдайсыздық) – Құдайдың, кез келген басқа табиғаттан тыс күштердің барлығын, жалпы дінді жоққа шығаратын қөзқарастар жүйесі. Атеизм дінге оппозиция (қарсы) ретінде материалистік дүниетаным… …
8җиткезү — 1. Нин. б. бер чиккә якынайту, шул чиккә кадәр сузу (озынча әйбернең бер башы тур.). Билгеле бер күләмгә тутыру. Нин. б. бер халәткә китерү, күңелсез хәлгә кую, авыр кичерешләргә тарыту үләр хәлгә җ. 2. Билгеле бер срокка сузу, бетерми саклап… …
9җиткерү — 1. Нин. б. бер чиккә якынайту, шул чиккә кадәр сузу (озынча әйбернең бер башы тур.). Билгеле бер күләмгә тутыру. Нин. б. бер халәткә китерү, күңелсез хәлгә кую, авыр кичерешләргә тарыту үләр хәлгә җ. 2. Билгеле бер срокка сузу, бетерми саклап… …
10саба — I. иск. Капчыкка охшаган тире яки күн савыт, турсык (су, кымыз салу өчен). II. шиг. САБА ҖИЛЕ – Иртәнге саф, йомшак җил (гарәпчә сабах – иртә дигәннән) …
- 1
- 2