жақындау
51сүргін — (Алм., Шел.) үргін сүргін. Қуғынмен алған мал с ү р г і н м е н кетеді екен, – деді Манақ (Алм., Шел.). [Түркі жазба ескерткіштерінде: сүр 1) бастап жүру; 2) қуу, қуғындау (ДТС, 517); сүр қуу (А. Бор., ЛСТ, 279).; сүрмек алға қарай айдау, қозғау… …
52татылану — (Гур., Маңғ.) тұқымы азу, азғындау. Т а т ы л а н ғ а н түйе. Мұның өзі малдың т а т ы л а н ы п азаюына соқтырып келеді (Гур., Маңғ.) …
53үсу — (Тау., Қош.; Шығ.Қаз., Ү Н.) тоңу, жаурау. Үй салқындау екен, ү с і п отырсың ба? (Тау., Қош.). Күн салқын екен, ү с і п қаларсың, жылы киін (Шығ.Қаз., Ү Н.) …
54ақтық — зат. бот. Қыр шөбінің (селеу, көде т.б.) жалпы атауы; ақот. Мына жайлаудан қыс ызғары әлі көтерілген жоқ. Жас төлге қазір салқындау болады. Және шөбі де бірыңғай а қ т ы қ тұз көп керек (С. Бегалин, Уақыт., 77). Жайлауымыз таулы, қатқақ жер.… …
55жағатсы — ет. жерг. Жақсы көріну, жағымпаздану; жақындау. Ол әйел маған жалпаңдап, ж а ғ а т с и бастады (Т. Әлқанұлы, Тірліктен., 93) …
56жасындан — ет. Жасындай жалтжұлт ету, от шашу, ұшқындау. Жұрт кемпірдің жүзіне аңырап қарағанда кәрі шүңірек өткір көзінің от шашып, ж а с ы н д а н ы п алғанын көрді (Р. Ниязбеков, Отағасы, 123) …
57жең — I зат. Екі трубаның арасын жалғастыратын иілгіш зат. Үшеуі өзара ақылдасып, жағасы сәл төмендеу ізбес пештерінің тұсын ж е ң өткізуге дұрыс деп тапты (І. Есенберлин, Алыста., 297). Бәрібір ол арадан ж е ң істеуге болмайды. Екі жағы өзге жерден… …
58жөтке — ет. жерг. Белгілеу, айқындау, әзірлеу. Сондай ақ, көктеу, жайлау, күздеу, қыстау деп төрт маусым қоныс ж ө т к е п, жердің тұяқ кесті болып бүлінуінің алдын алып отырған (А. Нүсіпоқасұлы, Ағаш бесік, 1, 107). Баласы оған да тоқтамаса, қоныс, орын …
59икамат — зат. ар. д і н и. Намазға тұру. Намазға тұру (и к а м а т) мен намаз оқу алдында құбыланы (қибла – намаз оқығанда бет бұратын жақ) айқындау жайы да ұмыт қалмаған (Егем. Қазақст., 14. 12.1991, 6) …
60қаражеміт — зат. бот. Шөптесін өсімдіктердің бір түрі. Оның сабақтары, жапырақтары тығыз өседі. Құдық шегенін құрастыратын ағаш және басқа материалдардың аралығындағы саңылауларды тығындау үшін қ а р а ж е м і т қолданылады (Қазақст. ауыл шаруаш., 1960, №3,… …
