екеу ара
1һәккі — (Қарақ.) әккі. Екеуі де һ ә к к і адамдар (Қарақ.) …
2тәрнек — (Қарақ., Қоң.; Түрікм.: Тедж., Байр., Мары, Көнеүр., Тахта, Таш.) үлкендігі қиярдай, сопақша, қауынның тез пісетін түрі. Базарға т ә р н е к түсіпті, мына екеуін балдарға әкелдім (Қарақ., Қоң.). [Өзбек тілінің Хорезм сөйленісінде тәннек] …
3бас — амандық садақасы. Жеке басы үшін берілетін садақа, пітір. Кешкілікті ауызашар, таңертеңгілікті сәресі дейді. Ораза уақытында мұсылмандар семьясының әрбір басына б а с а м а н д ы қ (пітір) с а д а қ а с ы н төлейді (Ана тілі, 26.04.1990, 6). Бас… …
4ес — Есі екеу, түсі төртеу болды. Не істерін білмей, қатты қорқу, үрейлену. Алтай елінің бүлінген хабары да дүңк дүңк естіліп, Іле қазағының одан сайын е с і е к е у, т ү с і т ө р т е у б о л д ы (Т. Мәмесейіт, Таңжарық, 2, 261). Есін екеу, түсін… …
5Идеология — (гр. idea – ұғым, елес logos – сөз, ілім, ғылым) – пәні идеялардың пайда болуы және өзгеруі, олардың жеке әлеуметтік топтардың, таптардың, сословиелердің (жіктердің) өміріне ықпалы болатын ғылымды белгілеу үшін ХVІІІ ғ. аяғы – ХІХғ. басындағы… …
6Инь және Ян — бірін бірі толықтыратын екі күшті немесе өмірдің барлық аспектілері мен құбылыстарын қамтитын екі принципті білдіретін қытай философиясындағы ұғымдар. Инь жер, әйел бастама, қараңғылық түнек (тьма), енжарлық (пассивность) және жұту (поглощение)… …
7алмалату — Қ орда., Арал; Орал, Қара.) кезектестіру, алмастыру. Екеуін шақырып, а л м а л а т ы п оқытып отырдым Қ орда., Арал). Семіз биелерді а л м а л а п мініп жүр (Орал, Қара.) …
8қарласу — (Гур., Маңғ.; Қарақ.) қар лақтырысу. Екеуің қ а р л а с ы п, күш сынасып көрің (Гур., Маңғ.). Кәне, қ а р л а с ы п көрелік, кімді кім жеңеді екен (Қарақ.) …
9нөпір — (Қост., Жанг.; Жезқ., Ұлы.) қара қорым, сансыз. Ұңғыда сиыр дегеніміз н ө п і р болып жатыр (Қост., Жанг.). Н ө п і р топ қаланың тұсыны келіп қалыпты (Жезқ., Ұлы.). Н ө п і р м е н мен де кеттім (Жезқ., Ұлы.). Рысқұлов Ләзиз екеуі жаяу түсіп,… …
10сыпыра — 1 (Жамб.: Жам., Шу; Шымк.: Мақт., Арыс; Алм.: Кег., Жам.; Қ орда: Қарм., Сыр., Жал.; Қарақ.) нан жаятын, нан илейтін, диірмен астына салатын дастарқан (көбіне теріден жасалады). С ы п ы р а н ы әкелші, қамыр салып қояйын (Жамб., Жам.). Қане,… …
