даңқылдақ
51ақынжандылық — зат. Жанының нәзіктігі; сезімталдық. Жазушының жас баладай аңқылдаған ақ көңіліне, жанының тазалығына, парасатының биіктігіне, а қ ы н ж а н д ы л ы ғ ы н а тәнті болды (Н. Исабаев, Өмір., 279) …
52атшакөкек — зат. зоол. сөйл. Аткөкек. Көмекейін бүлкілдетіп, солығын баса алмай сұңқылдаған а т ш а к ө к е к, шық шық еткен сауысқан… даланы азан қазан әуезге толтырып жібереді (О.Сәрсенбаев, Бақыт., 52) …
53балахана — I зат. көне. Көшкенде түйе үстіне жасалып, ішіне жас бала, кәрі кісілер отыратын жай. Қатарлап бұйда тартқан қос нардың қыр арқасына солқылдақ найза салып, ортасына беті ашық б а л а х а н а жасаған (Д. Досжанов, Тұлпар., 3). II зат. жаңа. Таза… …
54барқыл — зат. Барқылдаған үн, жағымсыз дыбыс. Мал мен бағы болған соң, Көпіріп, шалқып толған соң, Қара қарға болса да, Б а р қ ы л ы ем зар зар! (С. Торайғыров, Таңд. шығ., 241) …
55батпа — зат. зоол. сөйл. Батбат. Әр жер, әр жерден тырбалаңдап жүгірген құмның сары б а т п а л а р ы н қуып көңіл көтерді, қан таратты. Басқа басқа, б а т п а н ы ң қашқаны қандай қызық! (Ж.Нәжімеденов, Кішкентай, 49). Құдық пен үйдің арасындағы шағылда …
56батпақтау — сын. Аздап батпақ, батпағырақ. Ошаққазған сайының екі жағы жар, аяғы б а т п а қ т а у, былқылдақтау боп келеді де, құрақты көлге қосылады (Қаз. әдеб., 07.06.1974, 2) …
57борша — зат. зоол. сөйл. Боршатышқан. Ағаш арасынан б о р ш а жиі кездеседі (Қ. Аймағамбетова. Табиғаттану, 51). Қыст ан қиналмай шығу үшін жануарлардың бір тобы азық қорын жинайды. Олар – тиін, аламан, бұраубас, шақылдақ, б о р ш а және т.б. (Бұл да,… …
58бөрі — сырғақ. Ақпан айында болатын боранды қатты аяз (амал). Көпті көрген көнекөздер бұл сақылдаған сары аязды б ө р і с ы р ғ а қ деп атайды (Ана тілі, 16.02.2012) …
59бұрмамойын — зат. зоол. Ормандарда тіршілік ететін тоқылдақтар тұқымдас, торғайдан сәл үлкендеу, сұр түсті құс; дүпілдек. Б ұ р м а м о й ы н немесе дүпілдек қауіп төнген жағдайда ағаш діңіне жабыса отырып, тына қалады; реңі ұқсас болғандықтан байқалмай… …
60бұта-қараған — зат. Қауқиып өскен, әр түрлі бұта. Былқылдаған қорыс та, б ұ т а қ а р а ғ а н да бұйым болған жоқ (Қ. Ысқақ, Тұйық, 152). Алдарынан б ұ т ақ а р а ғ а н, ептеп жапырағынан айрылып, сидаңданған терек, ақ балтырлы қайыңдар ұшыраса бастады (О.… …
