бәйге аты
1бәйге — тарту. этногр. Бәйгіден озып келе жатқан өз аулының аты мәреге 50 100 м дей қалғанда екі екі адамнан алдынан шығып, бірі алдынан шығып, бірі шылбырынан, екіншісі құйысқанынан ұстап демей тарту. Таңертең кеткен бәйге түс қия шаң берген кезде әр… …
2бедеу — зат. 1. Жүйрік, бәйге аты, жараған жылқы. 2. Қысыр, бойдақ …
3күлік — 1. (Жамб., Шу) бәйге аты, жүйрік ат, тұлпар. Осы таудың тағы бір шыңына к үл і к п е н Манас шығыпты деген сөз бар (Ш. Мұрт., Жұлд. көп., 122). 2. (Орал: Орда, Жән.) мінгіш көлік. Онда баруға сізге бір к ү л і к керек болар (Орал, Орда) …
4қазанат — 1. (Қарақ.) құйрық жалы қысқа, селдірлеу жарысқа қосатын бәйге аты. 2. (Талд., Панф.) сырт пішіні әдемі, кеудесі кең, шоқтығы биік, сирақты, денесі жеңіл жылқы тұқымы …
5ақ — зат. в ет. Бұзаулы сиырда, қозылы қойда болатын жұқпалы, әрі зілді дерт. Мұндай жағдайда малдың сүті тартылып қалады. Егер бір қой а қ болып ауырса, ол қоралы қойға түгел жұғады (Ж. Бабалықұлы, Мал ауруы., 8). Ақ айыл болды. Көп мініліп, арқасы… …
6ұлы бәйгі — (Гур., Маңғ.; Түрікм.: Таш., Ашх., Красн.) жарау бәйге, негізгі бәйге (ат шаптыру ұзақ жолға жіберіледі). Аттың аты ұ л ы б ә й г і д е н шаршаусырамай келетін еді ау (Түрікм., Таш.). Ұ л ы б ә й г і г е түсетін аттар жақсы жарау қажет (Гур.,… …
7чабыш — и. 1. Җайдаклы атларның ярышы, узышы; бәйге 2. Чабу, чабып бару рәвеше. ЧАБЫШ АТЫ …
8айдау ат — (Гур.: Есб., Маңғ.) көтермешінің аты, бәйге атын көтермелейтін ат. Әлгі қазақтың а й д а у а т ы н міне сала шаптым (Гур., Есб.) …
9пәкене — (Алм., Жам.; Жамб., Жам.) қортық, бойы қысқа адам. Үйге п ә к е н е біреу келіп түсті (Алм., Жам.). – Иә, Сәкен дегенім 2 бригададағы аяғын сылтып басатын п ә к ен е қара бар еді. Аты – Сәдібек Құралбаев («Кол шы», 1936, №33) …
10бір — адым жер. Жүрген кездегі екі аяқтың аттау (басу) қашықтығы; 60 70 см, мөлшеріндегі ұзындық. Бір айдың жүзі болды. Бір айдай уақыт өтті. Шүйінші беруіңе болады. Жездең, міне, б і р а й д ы ң ж ү з і б о л ы п қалды, жынды суды ұрттап алмайды (Қаз …
