бір жарым
71жүйке — I зат. бот. Жапырақ алақанында болатын жіңішке тамыршалар. Жапырақ алақанында ж ү й к е л е р болады. Оны жапырақ жүйкелері деп атайды (Биология, 65). II Жүйкесі жүндей түтілді. Жүйкесі тозды, мазасы кетті. Ректор түгілі проректор, декан, тағысын …
72көк — … 2. ауыс. Шар болаттан жасалған, асыл; сапалы д.м. Мыс.: көк найза, көк сүңгі, көк кіреуке, көк семсер, көк сауыт т.б. Сүбедей баһадүр мен Жебе ноян жас батырларға арналған орданың рәсімді сыйлығы – болат дулыға, к ө к кіреуке сауыт, наркескен… …
73қалақшы — зат. Қалақпен үй сылаушы. Ел ішінде атадан бала мирас еткен, бірлі жарым үйші шеберлер, риаз ұсталар, даңғыл қ а л а қ ш ы л а р болады (А.Сейдімбеков, Қыр хикая., 144) …
74қанжілік — зат. Жөнді бапталмай бәйгіге қосылып, зорыққандықтан болатын ауру; жілігінің ішіне қан кету. Керісінше ат семіз болса қызылмай, қ а н ж і л і к етіп алмай, бірте бірте баппен арытады (Ер қанаты, 179). Семіз атты алғашқы кезде қатты қинап,… …
75қаржыла — ет. Қаржы ету, қаржы қылып жұмсау. Бірлі жарым қараны сатыпсауып қ а р ж ы л а ғ а н (Қ.Тоқмырзин, Үш кие, 207) …
76мұз — зат. сөйл. Бұршақ. Асының даласына егілген егіндер өсіп, жарым фут болғанда, июннің жетінші күні м ұ з жауып, бәрін ұрып кетіпті («Түркістан» газеті, 547) …
77салтөсек — зат. жерг. Ауруға ұшырап, ұзақ уақыт сартап болып төсекте жатып қалу. Содан бері бір орында сарылып, с а л т ө с е к жатқанына үш жарым айдың жүзі (Жұлдыз, 1975, №4, 165) …
78сұлусары — зат. астр. Үркер шоқжұлдызының шеткерірек тұрған біреуі; әсем жарық жұлдыз. Сарғыштығына қарап С ұ л у л с а р ы н ы басқаларына қарағанда салқындау жұлдыз деп жобалауға болады (Х.Әбішев, Аспан сыры, 32). Үркерден бір жарым сағаттан кейін туатын… …
79тақтай — зат. Арнайы жасалынып, қамыр жаюға пайдаланылатын, ені бір жарым қарыстай, ұзындығы бір м дей, беті тегістеліп сүрленген бұйым. Қамыр илеуге және жаюға пайдаланылатын тұрмыс мүліктерінің бірі – т а қ т а й. Тақтайға қамыр тегіс және бір қалыпты… …
80тасбұршақ — зат. Жазда жауатын мұзды жауын; бұршақ. Жаңбырға т а с б ұ р ш а қ араласып, мәшинемнің төбесін тоқырлатып ұрғылай бастады (Ж.Қорғасбек, Жынды қайың, 31). Төпеп ұрған т а с б ұ р ш а қ т ы ң астында мықшыңдаған жарым сұлба бұлдырай көрінді (Бұл… …
