былғары
1былғары — жүген. Астына қайыс салып, былғарыдан жасалған жүген. Б ы л ғ а р ы ж ү г е н д і астына қайыс салып тігеді (Шаңырақ, 34). Әбзелге қатысты деректерде өрме жүген, б ы л ғ а р ы ж ү г е н, қайыс жүген, түйме жүген, шытыралы жүген, шашақты жүген… …
2былғары — ир. зат. Фабрика жағдайында өңделген тері, мал терілерін химиялық және механикалық әдістермен өңдеу арқылы алынатын материал. Одан аяқ киім, сырт киім, айыл тұрман, галантерея, техникалық бұйымдар т.б. жасалады. Мал терісі үш қабаттан шелден,… …
3аяқ киімдік былғары — Қасаң және жұмсақ былғары түрінде болады. Аяқ киімнің үстіңгі бөлігіне жұмсақ былғары, ал табан бөлігіне (ұлтан, өкше, сірі өкше т.б.) қасаң былғары жұмсалады. Қасаң былғары ірі қара мал терісінен жасалады, өңделмеген терінің орташа салмағы 23 26 …
4айыл-тұрмандық былғары — Белдік т.б. бұйымдар (қалыңдығы 2,5 3,0 мм), сондай ақ айыл тұрмандар (қалыңдығы 2,2 4,0 мм) жасауда қолданылатын былғары …
5қайыс былғары — айыл тұрмандық былғары …
6техникалық былғары — Ірі қара малдың жон терісінен жасалады, ол әрі қалың, әрі төзімді болады. Өндірістік машиналардың кейбір бөлшектерін жасауға пайдаланылады. Мал терілерінен көн және былғары жасау қазақ тұрмысында ертеден ақ орын алған …
7былғары байпақ — (Жезқ., Ағад.) мәсі …
8былғарылық — сын. Былғары болуға жарарлық, былғарыға арналған. Б ы л ғ а р ы л ы қ теріге жүнінің сапасы нашар, тон тігуге жарамайтын терілер жатады (Қ.Сәбденов, Қой шаруаш., 113) …
9сырт киімдік және галантереялық былғары — Ұсақ мал терісінен жасалады, қалыңдығы 0,5 1,2 ммден аспайды, сапасы төмен …
10аспаннан былғары жауса, құлға оқшантай тимепті — (ҚХР) құл бәрібір құр қалды …