болмашы дәм
1Эмпиризм — (гр. еmpeiria тәжірибе) – Жаңа заман философиясында қалыптасқан ағымның, бағыттың бірі. Оның негізін қалаушы ағылшын философы және саяси қайраткері Фр.Бэкон болды (негізгі еңбектері: «Ғылымдар табысы», «Жаңа Органон», «Жаңа Атлантида»).… …
2қылпық — зат. Қылтиып көрінген болмашы нәрсе, қылтық …
3абжауқын — 1. (Жамб., Қорд.) мардымсыз, болмашы, жартымсыз, азғана. А б ж а уқ ы н ауқаттың үстіне келдіңдер, дастарқанға отырыңдар, бәрімізге жетеді (Жамб., Қорд.). 2. (ҚХР) жеңіл ас …
4арқар-жалақ — (ҚХР) бірде тоқ, бірде аш кедей тұрмыс, болмашы. А р қ а р ж а л а қ күн көріспен ғана қарқылдап келіп, азаттықтан соң ауыз асқа, ауы атқа толған (Ғ. Қан., Бұрқ.). …Қол хаттың сауатымен ауылдық үкіметтің шабарманы болып а р қ а р ж а л а қ… …
5бейғайрат — (Алм., Кег.) еңбегі (қайраты) бекер кету, жасу. Ой, б е й ғ а й р а т болмашы (Алм., Кег.) …
6битке пышақ суыру — (Монғ.; ҚХР) болмашыға ашу шақыру. Қолынан дәм татып, ұлағатты батасын алған ұлы би үшін кешейін. Б и т к е п ы ш а қ с у ы р ы п қайтейін (С. Тәу., Ақыр Жән., 342). – Пай пай, Жұмағұл ай, б и т к е п ы ш а қ с у ы р ғ а н д а й жіліктегенің ай,… …
7емен-жарқы — (Сем., Абай) шағын ғана, болмашы, мардымсыз. Көпшіліктің тұрмысы е м е н ж а р қ ы ғана (Сем., Абай). Абай қырдағы толып жатқан егінші, пішенші, е м е нж а р қ ы ғана тірлігі бар жатақ сатақ, бұқара сұқара дегенді қостағыш боп алыпты (М. Әу.,… …
8ерісу — 1 (Орал, Жән.; Маң., Маңғ.; Рес.: Орын., Астр.) ерегісу, керісу. Болмашы нәрсеге осынша е р і с і п, неге керек! (Маң., Маңғ.). Жұмыс жайында кейде е р і с і п қалатын адамдар да болады (Орал, Жән.). Бастықпен аздап е р і с і п аламыз (Рес., Астр …
9зарадай — (Жамб.: Луг., Шу) зәредей, титтей, болмашы. Бұл сөзді кітаптан көр десең бекер, Жамандық жақсы ісіңді кешелдетер. 3 а р а д а й жазым болып қылдан тайса, Алдымнан қожа, молда, ишан кетер (Жамб., Луг.) …
10зәрекендей — (Гур., Маңғ.) болмашы, зәредей …
