бик авыр
21черетү — 1. (Черү) 2. Авыр шартларда яшәп, эшләп, укып һ. б. белән шөгыльләнеп берәр әгъзага зарар китерү 3. күч. Авыр, газаплы шартларда тоту, шунда һәлакәткә китерү 4. күч. Күңел теләмәгән шартларда уздыру, бушка әрәм итү (мәс. гомерне) 5. күч. Бик каты …
22четерек — (ЧЕТЕРЕКЛЕЛЕК) (ЧЕТЕРЕКЛӘНҮ) – с. 1. Принципиальлеге вакчыллыкка кадәр барып җиткән, педант; эш йөртү, нәр. б. аңлату өчен авыр булган (кеше тур.) 2. Сак һәм бик уйлап эш итүне сорый торган нечкә (мәсьәлә һ. б. ш.). Авыр, катлаулы, буталчык …
23четерекле — (ЧЕТЕРЕКЛЕЛЕК) (ЧЕТЕРЕКЛӘНҮ) – с. 1. Принципиальлеге вакчыллыкка кадәр барып җиткән, педант; эш йөртү, нәр. б. аңлату өчен авыр булган (кеше тур.) 2. Сак һәм бик уйлап эш итүне сорый торган нечкә (мәсьәлә һ. б. ш.). Авыр, катлаулы, буталчык …
24читен — с. 1. Башкару, үтәп чыгу өчен зур көч, тырышлык һәм хезмәт сорый торган. Чишү, аңлау өчен зур акыл көче сорый торган 2. Кыенлыкларны, авырлыкларны үз эченә алган, катлаулы. Катлаулы, четерекле, авыр. и. Авырлык, кыенлык, читенлек 3. Шартлары авыр …
25кысан — (КЫСАНАЮ) (КЫСАНЛАНУ) (КЫСАНЛАШУ) (КЫСАНЛЫК) – с. 1. Күләме, мәйданы бик кечкенә, тар булган; урыны бик аз булган (бина, бүлмә һ. б. тур.) 2. Гәүдәне, аякны кыса торган, тар (кием тур.) 3. күч. Авыр, начар (ашау эчү һ. б. ш. тур.) …
26талгын — (ТАЛГЫНЛАНУ) (ТАЛГЫНЛЫК) – 1. Салмак, дулкын сыман булып; йомшак кына, җай гына 2. Ашыкмыйча, акрын; җайлап. с. Ашыкмыйча, акрын ага (бара) торган 3. Арыган, талган чактагы шикелле; авыр, салмак хәрәкәт белән. диал. Арыган, талчыккан талгын чырай …
27удар — I. 1. Бик көчле һөҗүм 2. күч. Кемгә дә булса салган авыр хәл, күңелсезлек. II. УДАР – с. 1. иск. Ударниклык белән бәйләнешле. рәв. Ударникларча; алдынгы алым, темп белән 2. Бик әһәмиятле, кичектерелми торган, ашыгыч (эш, йөкләмә тур.) урып җыю… …
28үткәрү — 1. Юл биреп яки юнәлеш, юл күрсәтеп, алга таба хәрәкәт итәргә яки берәр нәрсә аша, нин. б. каршылыклар аша үтәргә мөмкинлек бирү, ярдәм итү 2. Нәр. б. берәр әйбер аша чыгару, шул юл белән чистарту онны иләк аркылы ү. . Кидерү, тагу чылбырны алка… …
29изү — I. 1. Каты яки порошок сыман нәрсәне су кушып болгату, йомшак, сыек яки боламык хәленә китерү 2. Әйберне зур авырлык астында басу, яньчү, сыту, таптау 3. күч. Бик каты кыйнау 4. күч. Авыр булып борчып, газаплап тору 5. Төрле авырлыклар белән басу …
30катлаулы — (КАТЛАУЛАНУ) (КАТЛАУЛЫК) (КАТЛАУЛЫЛЫК) (КАТЛАУСЫЗ) – 1. Катланган, бөкләнгән 2. Аерым катлаулардан, катламнардан торган 3. Формасы, төзелеше белән бик четерекле; аерым кисәкләре күп булган, хикмәтле 4. күч. Күп аерым өлешләрдән, юнәлешләрдән,… …
