ақылды сөз
91сүпиген — (Гур., Маңғ.) сопиған. Кипан с ү п и г е н, атқан оқ сықылды балық (Гур., Маңғ.) …
92сұңғұла — 1 1. (Шымк.: Сайр., Түлк.; Жамб.: Мер., Шу, Луг.) егіс арасына шығатын арам шөп. Кеше с ұ ң ғ ұ л а жұлуға мектеп балалары шығарылды (Шымк., Сайр.). С ұ ңғ ұ л а шықса, өсімдіктерді өлтіріп жібереді (Жамб., Шу) 2 (Жамб.: Мер., Қорд., Шу; Алм.:… …
93табаныңнан от шыққыр — (Түрікм., Таш.) көбіне есекпен байланысты айтылатын қарғыс сөз. Ешек босап кетті де, т а б ан ы ң н а н о т ш ы қ қ ы р, ұстатпай әлек қылды (Түрікм., Таш.) …
94тауан — 1 (Шымк., Қызылқ.) зорлық. Сөйтіп, бастық жүгерімен т а у а н қылды (Шымк., Қызылқ.) 2 (Шымк., Қызылқ.) қуат. Сорлыны сүйреп қоймапты, ол кемпірде не т ау а н бар (Шымк., Қызылқ.) …
95топы — 1. (Жамб., Сар.; Шымк., Сайр.; Қар.: Шет, Нұра; Қ орда: Сыр., Жал., Қарм.) тақия, төбетей. Айдап жүрмін опымды, айналдырып кидім т о п ы м д ы (Қар., Нұра). Осы күні дүкенге не сықылды т о п ы л а р түсетін болыпты Қ орда., Сыр.). Жазда т о п ы… …
96тұқай — (Түрікм.: Красн., Бекд., Небид., Таш., Тедж., Мары, Байр.; Гур., Маңғ.; Орал: Чап., Жымп., Жән.; Ақт., Ойыл; Қ орда, Арал) тұяқ. Ат т ұ қ а й ы н ы ң ізі алдымызда жыпырлап жатыр (Ақт., Ойыл). Ауыл айналасындағы шөпті жылқы т ұ қ а й ы қоя ма,… …
97шәлеп-шәлеп — (Ауғ.; Ир.) амалдап илалап. Иран қайтқанда болса дәнділеніп (сандалып) қалдық, сонырақ ш ә л е п ш ә л е п гөз араң (тіршілік) қылдық (Ир.) …
98ызалы — (Орал, Чап.; Қост., Жанг.; Гур., Маңғ.) сызды, дымқылды. Ы з а л ы жер (Орал, Чап.). Бұдан басқа да ы з а л ы, сулы жерлерді пайдаланып жатырмыз (“Соц. ауыл”, №40, 1941) …
99ықтысын — (Гур., Есб.) ықтасын. Жалт ойнағанда түйелер шағылдың ы қ т ы с ы н а иіріле қалды (Гур., Есб.) …
100ылғал — 1 (Қост., Камыш.; Қар., Қарқ.) мүкіс, кемістік. Ол маған құлағымның ы лғ а л ы жоқ ақырын сөйле деді (Қост., Камыш.). Өзі біраз ы л ғ а л д ы болып жүр (Қар., Қарқ.) 2 (Сем., Абай) сулы, дымқылды жер 3 (Монғ.) айырмашылық, өзгешелік. Бір бірінен… …
