аяғыма шақ
121бір — адым жер. Жүрген кездегі екі аяқтың аттау (басу) қашықтығы; 60 70 см, мөлшеріндегі ұзындық. Бір айдың жүзі болды. Бір айдай уақыт өтті. Шүйінші беруіңе болады. Жездең, міне, б і р а й д ы ң ж ү з і б о л ы п қалды, жынды суды ұрттап алмайды (Қаз …
122гүлгүл — зат. поэт. Гүлшоғы. Ей, жастық! Сенің ғажап бір күніңді, Алар ем айырбастап бір жылымды. Мәзіріңе береке тілей келдім, Құшағыма толтырып г ү л г ү л і м д і (М. Мақатаев, Шуағым., 25). Не бұлбұлдан ой бұлбұл – Күй таңдайды сайрауы; Не г ү л г ү л …
123дәңгесер — сын. Ақымақ, әумесер, есуас …
124дәңгесерлеу — сын. Ақымақтау, есерлеу, аумасерлеу. Тұрғанкүл сырт көрмеге реңі тәп тәуір байқалғанымен, ақылы таяз, д ә ң г е с е р л е у жан болып шықты (К. Ахметбеков, Егіз қала, 399) …
125кәліңгір — … Қабира сол жолы әппақ тоқыма кеудеше мен қалыңдау ақ к ә л і ң г і р д е н тігілген шолақтау етек көйлек киіп жүр екен (М. Сқақбаев, Ұят тур., 156) …
126колхозда — ет. сөйл. Ұжымдық шаруашылыққа (колхозға) біріктіру. «Бар сұлу қатынды жеке жинап к о л х о з д а й д ы да, кәмөнестерге бөліп береді. Колхозданбағандардың бәрін түрмеге айдап, Сібірлейді екен» деген ұйтқыма сөздер көбейді (О. Сәрсенбай, Шығ., 4 …
127көдек — I зат. Есектің жас төлі, қодығы. Есектің кішкентай баласын к ө д е к, қодық, тақай деп, ал одан үлкенін тайқар, есектің ұрғашысын мада, еркегін әңгі деп атайды (Қаз. этнография., 2, 86). II сын. көне. 1. Епсіз, ебедейсіз, икемсіз; олақ. Батыр –… …
128көку — көкі етістігінің қимыл атауы. Жағыма жылан жұмыртқалағандай қайдағыны к ө к у і м ненің ақысы? (Қ. Қазиев, Жалғыз жалау., 27). – К ө к у емес, «асықпай айтып көр» де (Т. Жақыпбайұлы, Лашын, 19) …
