ахизын
11ТЕРК-ТУРЧЫ БÆСТÆ — Нарты кадджыты Уырызмæг æмæ йæ æнæном лæппу стæры ацыдысты æнæхæрд бæстæ Терк Турчы бæстæм. «Уый хуызæн хъæздыг бæстæ уæвгæ дæр нæ уыдзæн, зæгъы Уырызмæг, фысвос зæгъай, стурвос, бæхрæгъæуттæ аздахын сæ нæ фæразынц сæ гæстæ, фæлæ æнцон нæу ныфс… …
12ТОГУС-ÆЛДАР — Насран æлдар æмæ Ацæмæз Мысыры æлдармæ куы алæбурынц, Насран æлдары ус байсынмæ, уæд фæндагыл сæ разы æрлæууы Тогус æлдар, денджызыл ахизын сæ нæ уадзы, æмæ йæ Ацæмæз амары. кæс «АРВЫ ДУАР» Ы СÆРГÆНДТÆ …
13УАСÆГОЙ — Ирон адæмон сфæлдыстады мæргътыл бирæ таурæгътæ ис. Уыдон сын æвдисынц сæ мифологион равзæрд, сæ æцæг миниуджытæ. Ис Уасæгойыл дæр ахæм таурæгъ. «Хорз, æфсармджын æмæ фæрныг хæдзары бахъомыл рæсугъд, гуырвидауц, зæвæттæм дзыккуджын чызг. Бинонты… …
14ЦАНДОН-МАНДОН — Арв иу куы æрцавта, уæд цæмæй дæу ма æрцæва, уый тыххæй хъуыд æфсæйнаджы сæрты ахизын, хизгæ хизын та дзурын хъуыд: «Цандон Мандон». Уыцы дзырдтæ, дам, къуылымпы кæнынц Уациллайы цæлхъытæ. кæс «АРВЫ ДУАР» Ы СÆРГÆНДТÆ …
15БОН АКЪУЛ УЫН — Сихорæй фæстæмæ. Æмбисбонæй ахизын. Дзæвгар фæхъазыдысты... бон акъул, фæлæ дзы ничи басаст номдзыд барджытæй. (Беджызаты Ч. Мæсгуытæ дзурынц.) …
16ДАРД АЦÆУЫН — Монцты фæдыл ацæугæйæ, æхсæнады истгонд уагахасты нормæтæ ферох кæнын, уыдоны сæрты ахизын, æмæ цы арæзтæуа, уый нал хъуыды кæнын. Далеко зайти. To go too far; to go overboard; to overstep the mark …
17ДÆНДÆГТÆ ИВЫН — (Мæ дæндæгтæ раджы раивтон.) Сонты рæстæгæй ахизын. Æнцон сайæн нæ уæвын …
18ЗОНД ФÆЦÆУЫН — тж. ЗОНД ФЕСАФЫН Цы арæзтæуа кæнæ цы дзырдæуа, уый нал хъуыды кæнын, нал зонын, бæрæг, бæлвырд фæлгæтæй ахизын, раст нæ хъуыды кæнын, æмбарынад сафын. Бынтон мæ сæры зонд фæцыди. (Цæгæраты М. Хурзæрин.) Ау, Цæллагонæн йæ зонд фæцыд, нæлгоймагимæ… …
19СИВЫРЫ ХУЫНЧЪЫ АГÆПП КÆНЫН — Цæрдæг; кæмдæриддæр ахизын, абырын …
20СИВЫРЫ ХУЫНЧЪЫ НÆ ФÆЛÆУУЫН — Цæрдæг; кæмдæриддæр ахизын, абырын …