ауылдық кеңес

  • 101шырғанақ — 1 (Жамб., Жуа.; Тау., Тұр.) өсімдіктің бір түрі. Ш ы р ғ а н а қ жынысындағы қырғауылдың шақырғаны анық естіледі (Ш. Мұрт., Қара мар., 51) 2 1. (Талд., Панф.) бұтағы тікенді аса жуан келмейтін іші сары қатты ағаш. Ш ы р ғ а н а қ т ы ыстық суық… …

    Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • 102ырқылдау — (Ақт., Байғ.) тырқылдау. Кейбір ауылдың қызметкерлері... жұмысқа жай барады, кеңседе құрттай отыра қалса, ы р қ ы л д а п келіп ертек айтады (Ақт., Байғ.). Бексұлтан тұрып, оқыс ы р қ ы л д а п күліп жіберді… (Ғ. Сл., Шалқ., 58) …

    Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • 103абысын — шай. Ауылдың ерлері мен үлкендері жоқ кезде абысындар бір үйге жиналып, шай ішетін, өзара сырласатын бас қосу салты (Қаз. этнография, 1, 42). Оған көбіне көңілжетер, сыйлас абысындар жиналатындықтан, бұл салт а б ы с ы н ш а й деп аталған (Бұл да …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 104айбықадамдық — зат. жерг. К ө кб ет т і к , ы з а қ о рл ы қ , д ол ы л ы қ . Анада балықшы ауылдың қатындары алдыңнан ойбайын сала шыққанда, ол мына бір кісі сыйлай білмейтін әдепсіз қатындардың а й б ы қ а д а м д ы ғ ы н а ғана ыңғайсызданып тезірек… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 105айғай — Айғайға аттан қосты. У шу болды; сарқырады, күркіреді. Төменде а й ғ а й ғ а а т т а н қ о с ы п жататын тентек тау өзені (Лен. жас, 16.05.1972, 2). Айғай салым жер. Дауыс жетер жер (қашықтық). Екі ауылдың арасы а й ғ а й с а л ы м ғана ж е р еді …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 106ақ — зат. в ет. Бұзаулы сиырда, қозылы қойда болатын жұқпалы, әрі зілді дерт. Мұндай жағдайда малдың сүті тартылып қалады. Егер бір қой а қ болып ауырса, ол қоралы қойға түгел жұғады (Ж. Бабалықұлы, Мал ауруы., 8). Ақ айыл болды. Көп мініліп, арқасы… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 107асфальтталын — асфальттал етістігінен жасалған ырықсыз етіс. Мәдениет сарайы, 2 3 қатарлы мәденитұрмыстық мекемелер үйі, а с ф а л ь т т а л ы н ы п сымдай тартылған оқтай түзу көшелер – бәрі бәрі де дәулетіне сәулеті сай бүгінгі колхозды ауылдың сәні, ажары (Ы …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 108ауыл — биі. этногр. Бір ауылдың биі. Бұл кезде би лауазымының мынандай түрлері болды: төбе би, ара би, а у ы л б и і т.б. (Н. Мыңбатырова, Төле би., 22). Ауыл үй қонды. Үйір болды, жақындасты. Сөйте сөйте насыбайға мен де а у ы л ү й қ о н а б а с т а д …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 109ауылгершілік — зат. Ауылдың салты, дәстүрі; ауыл адамдарының ұстанымы. Қит етсе, күнара біреуді қақсатады да кетеді. Қойшы қойшымен а у ы л г е р ш і л і к жасай берсең, дымыңды қалдыратын емес (К. Ахметбеков, Қасірет, 1, 184) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 110әуейілендір — әуейілен етістігінен жасалған өзгелік етіс. Кейбіреулер жылмаңдап, адамның іші бауырынан өтіп, ауылдың жастарын ә у е й і л е н д і р е т і н д і шығарды (Б. Майлин, Таңд., 132). Өз балаларын ә у е й і л е н д і р і п, ақымақ қылғанмен тұрмай,… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі