арҡыры һыҙыҡ
1қырық — Қырқынан шығару. этногр. Нәресте дүниеге келгеннен кейін 40 күн өткен соң балаға жасалатын ырым. Нәресте үшін қауіпті деп саналатын 40 күн өткен соң ата ананың көңілі орнына түсіп, баланы қ ы р қ ы н а н ш ы ғ а р у қамына кіріседі… …
2қырықаяқтай — сын. Қырықаяқ секілді, қырықаяқ тәрізді. Енді бірде тіпті зәриманын ұшырып, қ ы р ы қ а я қ т а й шұбалды бұлдырап (Ж.Қорғасбек, Жынды., 3) …
3қырық қаншада — (Тау., Қош.) қырықтың үстінде. Оның жасы қ ы р ы қ қ а нш а д а (Тау., Қош.) …
4қырықбуын — 1 1. (Қост., Жанг.) өлең тәрізді шөп, өсімдіктің бір түрі. Қ ы р ы қ б уы н д ы мал жемейді (Қост., Жанг.). 2. (Павл., Ерт.) іші қуыс, жіңішке буын буын болып өсетін өсімдік. Қ ы р ы қ б у ы н д ы мал жөнді жемейді (Павл., Ерт.). 3. (Қост.,… …
5қырықтық қын — (Қарақ.) теріден, киізден тігілген қырықтық сабының қыны …
6қырыққабат — … 2. Қырыққабат аталатын бақша өсімдігінің жеуге жарамды жемісі. Салқын қазы. Тұздаған қияр, қ ы р ы қ қ а б а т… Майлы ет, пияз, бұрышымен, сорпасымен кезегінде айдалып, көмей шіркінге ытқып кетіп жатыр (Ғ.Сланов, Домбыра күйі., 95) …
7қырық жеті — көне Айттырылған қызға төленетін қалыңмал мөлшері …
8қырық қадам — Біраз жер (онша алыс емес) …
9қырық күншілік жер — Ұзақ, алыс жер …
10қырық шілтен — Діни ұғым бойынша көзге көрінбейтін, қысылған шақта демеу беретін пірі, қамқоршы, сүйеуші. Діни түсінік бойынша адамды қолдап жүретін, бірақ көзге көрінбейтін рух, қыдыр …
