айыру
1қайыру — бермеді. Қайыруға көнбеді, ырық бермеді. Апам қ а й ы р у б е р м е й жүрген бір сиырды топқа әкеп қосты (Қ.Омарұлы, Әке, 14) …
2қайыру — ет. Бүркітті түрлі жеммен баптау …
3айыру — 1 (Түрікм.: Таш., Ашх., Тедж.) алу, алып тастау. Мен саған айттым су стаканнан нанды а й ы р, – деп (Түрікм., Таш.). Екіден екі а й ы р ы п бола ма? (Түрікм., Тедж.). [Түрікменше айырмақ алу (Туркм. рус. сл., 1940); өзб. айирмоқ алу (Рус. узб. сл …
4қайыру — 1 (Шымк., Лен.; Жамб., Қорд.) жүгері собығын алу. Оқушыларды жүгері қ ай ы р у ғ а әкетті (Жамб., Қорд.) 2 (Шымк., Сайр.) суды арнаға салып, бағытын өзгертіп жіберу. Суды арнаға қ а й ы р ы п айдап жібердім (Шымк., Сайр.) 3 1. Қ орда., Арал)… …
5күйіс қайыру — Жылқыдан басқа малдың жеген шөбін қайтадан шайнап бойына сіңіруі. Мүйізді ірі қара, қой, ешкі, түйе сияқтылардың көптеген түріне тән физиологиялық процесс. Күйіс қайыру кезінде таз қарын мен жұмыршақ қарындағы шала шайнап жұтылған азық ашып,… …
6дәм қайыру — (Көкш.: Еңб., Щуч.) ас қайыру, асқа бата қылу. Ішіп болсаңыз д ә м қ а й ы р ы ң ы з (Көкш., Еңб.) …
7қармысын қайыру — (Көкш., Қ ту) қаруын қайыру. Соның қ а р м ы с ы н қ а й ы р ғ ал ы отырмысың (Көкш., Қ ту) …
8қоғамдай қайыру — (Өзб., Там.) орап, жинақтап қайыру. Машина даусынан үркіп қойлардың шетін қ о ғ а м д а й қ а й ыр ы п тастап, шопан бізге қарай жүрді (Өзб., Там.) …
9ас қайыру — Тағам жеп болғаннан кейін бата беру …
10малдың жасын айыру — Зоотехникалық шаралардың бірі. Малдың жасын шамамен тісіне (қой, жылқы), ал сиырдың жасын мүйізіне қарап анықтауға болады. Сиыр буаз кезінде мүйізінің өсуі кенет бояулап, бунақ пайда болады. Жасын анықтағанда, осы бунақ санына сиырдың алғашқы… …
