айылҕа гаһа
1айыл — зат. Ер тоқым, ершік, ашамай, ыңыршақ қыр арқадан ауып кетпес үшін көлік малының бауырын орай тартатын жіңішке тартпа. Айыл көбінесе қайыстан кейде ызба құр мен өрме таспадан істеледі. Жасалған затының тегіне немесе істеу әдісіне қарай қайыс айыл …
2айыл-тұрман — зат. Тартпа, айыл, үзеңгі бау, қанжыға сияқты (қайыстан, құрдан істелген) ер тоқым жабдықтары; ер тұрман, ат тұрман …
3айыл-тұрмандық былғары — Белдік т.б. бұйымдар (қалыңдығы 2,5 3,0 мм), сондай ақ айыл тұрмандар (қалыңдығы 2,2 4,0 мм) жасауда қолданылатын былғары …
4Айыл — Алтайская срубная юрта с четырьмя, шестью или восемью гранями, завершенная кровлей из коры лиственницы. (Термины российского архитектурного наследия. Плужников В.И., 1995) …
5айыл қияқ — зат. Қияқ өсімдігінің бір түрі …
6айыл қоға — Судың тереңірек жерінде өсетін бұтақсыз қоға …
7айыл — 1. (Жамб.: Мер., Жам., Св.) ауыл. Нұралы атам Әбдібек әскерге кеткен соң, көрші а й ы л д а ғ ы қызы Сусар апамды қолына алыпты (Ш. Мұрт., Инт. наны, 30). 2. (Тау., Қош.) үй …
8қайыл — қайы етістігінен жасалған ырықсыз етіс. Қ а й ы л ғ а н қос өркештінің інгені он төрт айда боталайтын болса, нардың маясы он үш айда боталайды (Қазақша мал атаулары, 47) …
9қайыл болу — (ҚХР) мойынсал болу, мойындау, илану …
10ақ айыл — Көп мініліп, айыл т.б. түскендіктен, көліктің түгі түсіп ағарған, жолақтанған жері …
