çatmaq
111il — is. 1. Yer kürəsinin Günəş ətrafında bir dəfə dövr etdiyi müddət (yanvarın 1dən başlayaraq hesablanan 12 aylıq dövr). Yerin günəş ətrafında tam hərəkəti bir il çəkir. Bir ilin uzunluğu 365 və ya 366 gündür. – İlin hər fəslinin bir hüsnü var, amma …
112irilənmək — f. 1. Həcmcə, ölçücə, cüssəcə böyümək, yekələşmək. Meyvələr irilənib. Ağaclar irilənib. 2. Böyümək, boya başa çatmaq. Uşaq daha irilənib. – <Ağanın> başı üçün, o irilənəndə qoymaz ki, bu dünyada bir canlı cinli də yel olub Soltan ağanın… …
113irişilməz — sif. Yetmək, çatmaq, mümkün olmayan; əlçatmaz. Mən ağ bir göyərçin olsaydım; Əngin, irişilməz üfüqlərdə yaşardım. H. C.. <Güllər> pianinosu arxasında . . irişilməz xəyallara dalaraq saatlarla çalırdı. İ. Ə.. Planetlər, uçulub dağılan o… …
114irişmək — 1. f. Çatmaq, yetişmək. Bahar oldu, açıldı yüzündən pərdə gülzarın; İrişdi qönçənin dövrü, zamanı qalmadı xarın. Nəs.. Doğulduğu gecədən irişincə bu günə; Yollarda yonca kimi böyüdü öz özünə. Ə. C.. 2. f. dan. Boş boş gülmək, hırıldamaq;… …
115irmək — 1. f. Çatmaq, yetişmək, irişmək. Mən Cüməyəm, bir murada irmədim; Ha ki cəfa çəkdim, səfa sürmədim. Molla Cümə. Kənd həyatının qoyduğu və mənim indi də ağlım irmədiyi bu adətə istər istəməz tabe olmağa məcbur idik. . Qant.. Füzuli kamına qəlbən… …
116irs — is. <ər.> 1. Sahibinin ölümündən sonra başqasının (övladın və ya yaxın qohumların) ixtiyarına keçən mal, mülk və s. miras. İrs almaq. İrs çatmaq. – <Gülsabah:> Xanım, qardaşın arvadının məgər irsdə payı var? M. F. A.. . . Məlum oldu… …
117isabət — is. <ər.> 1. Hədəfə çatma, hədəfə dəymə, hədəfə yetişmə. İsabət etmək – dəymək, çatmaq. Tapança bir daha partlar, <güllə> Əşrəflə Musanın arasında duran Rozanın köksünə isabət edər. H. C …
118iş — is. 1. Fəaliyyət, çalışma, zəhmət, əmək. Əqli iş. Fiziki iş. İş görmək. Elmi iş. İşlə məşğul olmaq. – İş insanın cövhəridir. (Ata. sözü). İş rəncbərin, güc öküzün, yer özününkü; Bəyzadələri, xanları neylərdin, ilahi! M. Ə. S.. İş nə qədər qızğın… …
119ixtiyar — 1. is. <ər.> 1. Öz arzusu və iradəsi; öz iradə və arzusu ilə hərəkət etmə. İxtiyar özündədir. Öz ixtiyarı ilə. İxtiyarına buraxmaq. // Bir şeyə hüququ çatma, bir şeyi etməyə, sərəncam verməyə haqqı, səlahiyyəti olma; haqq, hüquq, səlahiyyət …
120kamillik — is. Bitkinlik, mükəmməllik, yetkinlik. Kamilliyə çatmaq. – Formanın kamilliyi və əsərin bütün ünsürləri arasındakı bədii vəhdətə gəldikdə isə «Ölülər» Azərbaycan dramaturgiyasının şah əsəri sayıla bilər. M. İ …
