æрæмбарын
61СÆРЫЛ ЦАЛ ХЪУЫН ИС, УЫЙ ЗОНЫН — тж. СÆРЫЛ ЦАЛ ÆРДУ ИС, УЫЙ ЗОНЫН Алцы зонын, æмбарын …
62СÆРÆН НИЦЫ ЗОНЫН — Цы бакæна, цы сарæзтæуа, уый не мбарын, нæ хатын, истæуыл тынг стыхсын. Йæ сæрæн ницыуал хуыздæр зыдта Бибо дæр æмæ йæ хъаст ахаста зылды растæвзарæнмæ. (Беджызаты Ч. Бирæгътæ.) Йæ сæрæн ницыуал зыдта (Мæликк), зæххыл ма кæмæ баулæфыдаид... ахæм… …
63УД ÆРЦÆУЫН — 1. Хи æрæмбарын. Мæ уд мæ мидæг æрцыд, фæлæ ницы амал ардтон, куыд схызтаин уыцы арф уæрмæй. (Мюнхены хабæрттæ. Ц. 1962, 45.) 2. Æхцондзинад банкъарын …
64ФЫНДЗ СÆРФЫН ХЪОМ ФÆУЫН — Хи æрæмбарын, царды цы аразын хъæуы, уый зонын. Растдæр зæгъгæйæ та, нæ фындзтæ сæрфын хъом куы фестæм, мæ уæды хæлар. (Гуыцмæзты М. Мæнгæвæрд асин.) …
65ФЫНДЗÆЙ ДАРДДÆР НИЦЫ УЫНЫН — Цыбырзонд, сомбон цы уыдзæн, уый не мбарын, сомбоныл нæ хъуыды кæнын, хорз æвзæрæй нæ хицæн кæнын. Не видеть дальше своего носа …
66ХЕПА КÆМ ЦÆРЫ, УЫЙ ЗОНЫН — Хуым. Пайда кæм ис, уый æмбарын …
67ХИ БАКЪУЛ КÆНЫН — тж. ХИ БАКЪУЛТÆ КÆНЫН см. СÆР БАКЪУЛ КÆНЫН Æххуыс æнхъæлцау искæмæ бацæуын, исты æххуыс курын, хи искæй бар бакæнын. Цæй тых нæм уыд уытæппæт æфсæдты раз; фæлæ кæугæ дæр кæмæн скодтаиккам, нæхи кæуыл бакъул кодтаиккам? (Нафи. Фыдæлты туг.) Тамара …
68ХИУЫЛ ХÆЦЫН ЗОНЫН — Хи кæм куыд дарын хъæуы, уый æмбарын …
69ХИУЫЛ ÆНÆУУÆНЧЫТÆ КÆНЫН — Цы дæ (зонд, хъару, ахаст), уый нал зонын, нал æмбарын. Искæцы хицау иу искæцы адæммæ куы æрцыд, уæд иу сæ ахæм æппæлд фæкодта, æмæ иу уыцы адæм сæхиуыл æнæууæнчытæ кодтой. (Х. 1993, 5.) …
70ХЪАРМ КЪУХЫ НЫХÆСТÆ КÆНЫН — Никæуыл, ницæуыл мæт кæнын, ницæуыл хъуыды кæнын, искæй уавæр не мбарын. Нæ, уыдон хъарм къухы ныхæстæ сты, æрдызт зонды байзæддаг!.. Сосойы хуызæн æдылытæ Хуыцау раттид алы комбæстæн дæр! (Нафи, Сосо бадзуры.) …