æппарын
21СÆРЫЛ НЫХАС ÆППАРЫН — Искæй æмварс рахæцын. Сидзæрты сæрыл ныхас баппарын, гъе уый цы æвзæрдзинад у. (Туаты Д. Сидзæргæс.) …
22УЫНГМÆ ÆППАРЫН — Искæй хæдзарæй, куыстæй ратæрын, рарвитын, расурын. Выбросить на улицу …
23ХЪÆЛÆС ÆППАРЫН — Искæй кæнæ исты æвзарын, исты фидар кæнын бирæты фæндондзинадмæ гæсгæ. Пируз йæхи мидæг ссыгъд, хъæлæс æппарынмæ дæр нал фæлæууыд, сыстад æмæ рацыд уæззаугай. (Санахъоты У. Царды уылæнты.) …
24ЦАРДÆЙ КЪÆРТТ ÆППАРЫН — Хорз цæрын. Картоф, гæн, пырындз... куы ныннæрсой, гъе, уæд зæгъæн уыдзæн: «Мах дæр цардæй къæртт æппарæм». (Дзаттиаты Т. Царды фæндагыл.) …
25ЦЪЫФМÆ ÆППАРЫН — Искæуыл суæлæхох уæвын, ницæмæ дарын, нæ йын аргъ кæнын …
26ЦÆСТЫ НЕ 'ППАРЫН — Химæ искæй хъусдард не здахын, хи дам дуймаг нæ кæнын. Æддагон цæсты дæхи ма æппар, макæй хъыг ис, цæмæй ма дын сомбон ам бынат уа. (СИ. 1990, 189.) …
27ЦÆСТЫ ÆППАРЫН — 1. Искæй адæмы æхсæн æгад кæнын, дам дуймаг кæнын. 2. Химæ искæй хъусдард здахын. – Ды æгæр тагъд кæныс, ме фсымæры хай, – ...йæ ныхас ын фæлыг кодта Миха. – Афтæмæй дæхи йæ цæсты ппарыс ноджы... (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) …
28ÆВЗАГ ÆППАРЫН — 1. Дзæгъæлы бирæ дзурын. Распустить язык. Æз дæуау бирæ дзурын нæ уарзын! Де взаг ма раппар, ма сыллынджытæ кæн, зонын... цы зæронд халон дæ, уый. (Ф. 1990, 11.) 2. Сайæн ныхас кæнын …
29ÆРДУ ÆППАРЫН — Хъыгдарын, искæмæй исты æвзæр зæгъын, кæйдæр адæмы хсæн æгад кæнын, цæсты æфтауын, азым кæнын. Ацы лæг абонæй уыдзæни... мæ уазæг. Иунæг æрду дæр ыл ме вастæй чи баппара, уый нæ фехъуыстон ма зæгъæд. (Хъайтыхъты А. Фыдохы арт.) …
30ÆРДУ-ХЫЛЫЧЪЫ НЕ 'ППАРЫН — Кæцæйдæр æппындæр ницы хауын, ницы комы раппарын, фидар, æнæсæтгæ уын. Сармадзан иу ахъаззаг ныххуыфыди, йæ фæздæг иу скалд, æмæ иу йæ нæмыджы дзæхст фæцыди мæсыджы къулыл, фæлæ дзы æрду хылычъы дæр не ппæрстой. (МД. 1990. 1.) …