æмбырд уын
11КЪАРМÆГОН — Нæртон зæронд ус. Иуахæмы Уырызмæг уыдис балцы. Уыцы рæстæджы иу Æртæ Нарты фæсивæд æрæмбырд сты Нарты Ныхасы æмæ иу сæхимидæг тæрхон кæнын райдыдтой, хуыздæр сæ чи у, ууыл. Фæлæ нæ фидыдтой: æппын чи ницæмæн бæззыдис, уый дæр иу загъта: «Æз уæ… …
12РЫНЫ БАРДУАГ — тж. НЫРЫ БАРДУАГ Хæцгæ низты бардуаг. Раджы заманты ирон адæмыл хæцгæ низты азарæй стыр бæллæхтæ цыд. Уымæн æвдисæн сты нæ хæхбæсты бирæ зæппадзты гуыппартæ. Дæргъæвсы зæппадзты ма уырыссагау «Городок мертвых» дæр рахуыдтой. Адæм алыхуызон… …
13БЫНАТЫ ХИЦАУ — Бынаты бардуаг, хæдзарыл, бæлвырд бынатыл бар чи дары, ахæм дуаг, ома, йæ хицау. Ирон адæм абон дæр ма нымд кæнынц Бынаты хицауæн. Хæдзары кæнæ æндæр бынаты, суанг хъæдрæбын дæр фынджы уæлхъус ирон лæг Бынаты бардуаджы (хицауы) ном æнæссаргæ нæ… …
14Куырдуат — см. Куырдуат – перевод Куырдуат – чызг иу бафидауынæй йæ ацæуыны бонмæ йæ ныййарджыты хæдзары цы рæстæг фæбадтис, уый. Арæх иу куырдуаты рæстæг тынг ныддæргъвæтин. Куырдуаты бадæг чызджыты хæдзармæ иу æрæмбырд сты йе ’мбал чызджытæ æмæ йæ… …
15НЫГÆНЫНЫ ÆГЪДАУ — см. НЫГÆНЫНЫ ÆГЪДАУ – перевод Зианы æвæрæн бон йе ‘нусон хæдзар уæлмæрды цæттæ вæйы. Пысылмон хъæуты дæр райдыдтой зиантæн чырын кæнын, æцæг ын йæ сæр фылдæр хатт йæ уæлæ не вæрынц, кæнæ та йын кæнгæ дæр не скæнынц. Чырынæн байбын нæ къахынц.… …
16РЕКОМЫ БÆРÆГБОН — см. РЕКОМЫ БÆРÆГБОН – перевод Реком у Ирыстоны зындгонддæр бæрæгбонтæй иу, ахæссы æнæхъæн къуыри (кæс РЕКОМ). Раздæр Рекомы кувæндонмæ адæм цыдысты Ирыстоны алы хъæутæй, уæлдай тынгдæр ыл сæхи фæдзæхстой Уæлладжыргомы цæрджытæ. Йæ бæрæгбон раздæр …
17ЧЫНДЗХАСТ — см. ЧЫНДЗХАСТ – перевод Чындзхæссæг чи цæудзæн, уыдонæн рагацау бамбарын кæнынц. Раздæр иу сын фехъусын кодтой цалдæр боны, суанг къуыри раздæр. Чындзхæссæг алы адæймаджы нæ хонынц, уыцы кад æппæтмæ нæ хауы. Чындзхæсджытæ хъуамæ уой уæздан, зараг …
18АЙ ДЫН МÆ ФЫДЫ КЪУХ — 1. Æвдисы, исты хъуыддаг бæлвырд у æви нæ, уый æвдисæндар. – Ай дын мæ фыды къух, – цингъуызæй сдзырдта Солтан, – адон зонынц нæ тæрхоны хабар æмæ уымæн æрæмбырд сты ам. (Нафи, Фыдæлты туг.) 2. Искæимæ иу хъуыдымæ æрцæуын …
19НЫХ САРАЗЫН — см. ЦÆСГОМ САРАЗЫН Бæрæг ранмæ цæуын. Зæрин кæсагау афардæг... цæмæдæридцæр сарæзтон мæ ных, ныр уыдон хъуамæ, райгæ фынау мысон. (Нафи, Ирыстоны сагъæстæ.) Æмбырд куы фæци, уæд мæ ных уырдæм сарæзтон. Бацæуæны лæууыдис хъахъхъæнæг милиционер...… …
20НЫХАС КÆРÆДЗИЙЫЛ НÆ СÆМБÆЛЫН — Иу хъуыдымæ, иу нысанмæ не рцæуын. Æрæмбырд сты Лекъуаны хъæумæ, бирæ фæныхас кодтой, фæлæ сæ ныхас кæрæдзийыл нæ сæмбæлд. (ИДЗДЗХ, 1977.) …
