-
1 будущий
gelecek, gelecekteki; önümüzdeki ( следующий)в бу́дущем году́ — gelecek / önümüzdeki yıl
бу́дущее поколе́ние — gelecek / ileriki / yarınki kuşak
бу́дущие чита́тели — yarının okurları, gelecekteki okurlar
бу́дущие учителя́ (о студентах) — öğretmen adayları
(её) бу́дущий зять — damat adayı
бу́дущие супру́ги — müstakbel eşler
бу́дущие исто́рики отме́тят, что... — geleceğin tarihçileri şunu kaydedecekler ki...
почва для бу́дущего сотру́дничества — gelecekteki işbirliği için zemin
определи́ть пол бу́дущего ребёнка — doğacak çocuğun cinsiyetini tayin etmek
••бу́дущее вре́мя — грам. gelecek zaman
-
2 весёлый
şen,neşeli,keyifli; eğlenceli* * *1) şen, neşeli, keyifliвесёлый челове́к — şen adam
весёлый го́лос — şen / keyifli ses
весёлое лицо́ — şen yüz
весёлые глаза́ — neşe dolu / saçan gözler
ребёнок ве́сел — çocuğun neşesi yerinde
2) ( забавный) eğlenceli, şenвесёлая коме́дия — eğlenceli bir komedi
весёлый анекдо́т — şen fıkra
••весёлые кра́ски / цвета́ — neşeli renkler
-
3 дар
bağış,armağan,hediye; üstün yetenek* * *м1) bağış; armağan, hediye ( подарок)принести́ что-л. в дар кому-л. — bir şeyi birine bağışlamak
2) ( талант) üstün yetenek (-ği), üstün istidat; vergiу ребёнка музыка́льный дар — çocuğun müziğe büyük yeteneği / istidadı var
••дар сло́ва / ре́чи — konuşma yetisi
-
4 искусать
сов.dalamak; ısırmak; yemekу ребёнка ру́ки иску́саны соба́кой — çocuğun elleri köpek ısırığı içinde
-
5 одевать
несов.; сов. - оде́ть1) giydirmek; kılığına sokmak (наряжать кем-л.)ты посмотри́, как он оде́т! — üstüne başına bak!
э́то ви́дно по тому́, как он оде́т — bu, giyinişinden belli
2) ( обеспечивать одеждой) giyimini sağlamak; donatmak3) тк. несов. ( обеспечивать одеждой того или иного качества) giydirmekодева́ть ребёнка со вку́сом — çocuğunu zevkle giydirmek
4) перен. örtmekзима́ оде́ла зе́млю сне́гом — kış toprağı karla örttü
••оде́нь ребёнка одея́лом — разг. çocuğun üstüne battaniye ört
-
6 переставать
несов.; сов. - переста́ть1) kesmek; durmak; bırakmak;...maz olmak;...maktan çıkmakпереста́ть пла́кать — ağlamayı kesmek, ağlaması durmak; ağlamaz olmak ( вообще)
ребёнок переста́л дрожа́ть — çocuğun titremesi durdu
она́ не перестава́ла улыба́ться — gülümsemesi eksilmiyordu
переста́нь болта́ть! — bırak gevezeliği!
соба́ка переста́ла ла́ять — köpek havlamayı kesti
переста́ть уважа́ть себя́ — kendine saygısı kalmamak
э́то переста́ло быть та́йной — bu bir sır olmaktan çıktı
э́ти разли́чия переста́ли носи́ть антагонисти́ческий хара́ктер — bu farklılıklar antagonist nitelik taşımaktan çıkmıştır
2) (о дожде, ветре и т. п.) dinmek, durmak, kesilmekснег шёл це́лый день не перестава́я — kar bütün gün hiç durmadan yağıyordu
-
7 повышенный
у него́ повы́шенная температу́ра — ateşi var
по повы́шенно́й цене́ — yüksek / fahiş fiyatla
повы́шенная чувстви́тельность к хо́лоду — soğuğa karşı aşırı duyarlık
у ребёнка повы́шенный интере́с к но́вым для него́ слова́м — çocuğun yeni duyduğu sözlere karşı aşırı ilgisi vardır
-
8 подверженный
ребёнок подве́ржен анги́не — çocuğun anjine istidadı var
я не подве́ржен морско́й боле́зни — beni deniz tutmaz
-
9 подвижность
ж, врзhareketlilik; canlılıkподви́жность ребёнка — çocuğun hareketliliği / canlılığı
-
10 пол
I мdöşeme; taban, zeminпарке́тный пол — parke döşeme
земляно́й пол — toprak taban
мозаи́чный пол — mozaik taban
на скла́де пол каменный — ambarın zemini / tabanı taştandır
II м, биол.упа́сть на́ пол — yere düşmek
cinsiyet, cins(lik), eşeyопредели́ть пол бу́дущего ребёнка — doğacak çocuğun cinsiyetini tayin etmek
••прекра́сный пол — шутл. cinsi latif
-
11 поражать
несов.; сов. - порази́ть1) vurmakон порази́л де́вять таре́лочек из десяти́ — спорт. on plaktan dokuzunu vurdu
2) yenmekпорази́ть врага́ — düşmanı yenmek / yenilgiye uğratmak ( победить); düşmanı bozmak / bozguna uğratmak ( разгромить)
3) hayretler içinde bırakmak, şaşırtmak, parmak ısırtmakон был поражён зна́ниями э́того ребёнка — bu çocuğun bilgisine parmak ısırmış
-
12 психический
1) psişik, ruhsalпсихи́ческое разви́тие ребе́нка — çocuğun psişik gelişmesi
психи́ческое состоя́ние больно́го — hastanın ruhsal durumu
2) akıl °психи́ческое заболева́ние — akıl hastalığı
психи́ческое расстро́йство — akıl bozukluğu
-
13 рождение
с, врзdoğma, doğum, doğuşрожде́ние ребёнка — çocuğun doğması
слепо́й от рожде́ния — anadan doğma kör
он 1970 го́да рожде́ния — 1970 doğumludur
год и ме́сто рожде́ния — doğum yeri ve yılı
день рожде́ния — doğum günü
сего́дня у неё день рожде́ния — bugün onun yaş günüdür
-
14 сам
само́, са́ми1) kendi; kendi kendine, kendi başına, kendiliğindenон сам упа́л — kendi düştü
я сам пое́ду — kendim gideceğim
хо́чешь, сам попро́буй / испро́буй — istersen sen dene
ты сам во всём винова́т — kabahat hep sende
больно́й сам попроси́л есть — hasta kendiliğinden yemek istedi
ребёнок до́лжен одева́ться сам — çocuğun kendi kendine giyinmesi gerek
он сам научи́лся игра́ть на скри́пке — kemanı kendi kendine öğrendi
он сам не зна́ет, что де́лает / твори́т — yaptığını bilmiyor
сам того́ не замеча́я — kendi dahi farkında olmadan
дверь сама́ откры́лась — kapı kendiliğinden açıldı
населе́ние самой Москвы́ — asıl Moskova'nın nüfusu
вы из самого́ Ки́ева? — Kiev'in içinden misiniz?
э́то опрове́ргнуто само́й жи́знью — bu bizzat hayat tarafından yalanlandı
угрожа́ть самому́ существова́нию челове́чества — insanlığın bizzat varlığını tehdit etmek
переда́шь письмо́ самому́ дире́ктору — mektubu müdürün kendisine vereceksin
2) ta kendisi; timsaliэ́то - сама́ и́стина — bu, gerçeğin ta kendisi
он - сама́ ве́жливость — nezaketin timsalidir
••сам по себе — ( самостоятельно) kendi başına / kendine; ( как таковой) başlı başına
быть сами́м собо́й — kendi kendisi olmak
э́то уж само́ собо́й — orası şüphesiz
-
15 связанный
у ребёнка свя́занная речь — çocuğun dili tutuktur
-
16 спадать
несов.; сов. - спасть1) ( падать) düşmek2) ( уменьшаться) düşmek; inmek; azalmakо́пухоль спа́ла — şiş indi
ве́тер спада́ет — rüzgar düşüyor
интере́с обще́ственности к э́тому вопро́су не спада́л — kamuoyunun bu konuya ilgisi azalmıyordu
температу́ра у ребёнка спа́ла — çocuğun ateşi düştü
-
17 сытый
tok* * *1) (karnı) tokна сы́тый желу́док — tok karnına
2) → сущ., м tokсы́тый голо́дного не разуме́ет — посл. tok açın halinden anlamaz
сы́того не упо́тчуешь — погов. tok ağırlaması güçtür
3) ( откормленный) besili, semiz, tavlıсы́тая коро́ва — besili / semiz inek
4) перен. ( живущий в достатке) hali vakti yerinde, varlıklı••мечта́ми сыт не бу́дешь — hayal karın doyurmaz
-
18 хотеть
istemek,dilemek; canı çekmek; içinden gelmek* * *несов.; сов. - захоте́тьistemek; dilemek;...acağı /...ası gelmek; canı çekmek, canı / keyfi istemek içinden gelmekхоте́ть учи́ться — okumak / öğrenim görmek istemek
хоте́ть хоро́шей жи́зни — iyi yaşamak istemek
хоте́ть ми́ра — barış istemek
хо́чешь ча́ю? - Спаси́бо, не хочу́ — çay içer misin? - Teşekkür ederim, istemiyorum
хочу́ ча́ю — canım çay çekiyor
хочу́ есть — karnım aç
я захоте́л есть — karnım acıktı, acıktım
хочу́ пить — susadım
в э́то вре́мя ребёнок хо́чет спать — bu saatte çocuğun uykusu gelir
поступа́й как хо́чешь — dilediğin gibi / canının istediği gibi davran
вы хоте́ли что-то сказа́ть? — bir şey mi diyecektiniz / söyleyecektiniz?
я э́то и хоте́л спроси́ть — ben de onu soracaktım
он хо́чет домо́й — evine gitmek istiyor
что вы от меня́ хоти́те? — ne istiyorsunuz benden?
что вы э́тим хоти́те сказа́ть? — bunu demekle neyi kastediyorsunuz?
ра́зве тут захо́чешь писа́ть? — öyle olunca yazmak gelir mi insanın içinden?
я хоте́л бы́ло возрази́ть, но... — itiraz edecek oldum, ama...
то́лько я хоте́л бы́ло вы́йти, как... — tam çıkacaktım ki,...
••его, е́сли хоти́те, мо́жно назва́ть геро́ем — isterseniz ona kahraman diyebiliriz
как хоти́те — ( как вам угодно) nasıl isterseniz; ( несмотря ни на что) siz ne derseniz deyin
ищи́ ско́лько хо́чешь, всё равно́ не найдёшь — aradığın kadar ara, bulamazsın gene
поезжа́й куда́ хо́чешь — nereye gitmek istersen oraya git
проси́ (у меня́), что хо́чешь — dile benden ne dilersen
хо́чешь не хо́чешь — ister istemez, çaresiz
-
19 хрип
См. также в других словарях:
çocuğun bulunduğu yerde dedikodu olmaz — küçük çocuğun bulunduğu yerde herkes çocukla uğraşmaktan dedikodu yapmaya fırsat bulamaz anlamında kullanılan bir söz … Çağatay Osmanlı Sözlük
cins horoz yumurtada öter — çocuğun soyluluğu ve değeri daha bebekken her hâlinden anlaşılır anlamında kullanılan bir söz … Çağatay Osmanlı Sözlük
ügrük — çocugun beşigini sallama I, 105 … Divan-i Luqat-i it-Türk Dizini
HUBU' — Çocuğun ağlamaktan dolayı sesinin kesilmesi … Yeni Lügat Türkçe Sözlük
MAAKKA — Çocuğun, anababaya isyan etmesi. Veledin valideyne itaatsizliği … Yeni Lügat Türkçe Sözlük
SA'FE — Çocuğun başında çıkan çıban. * Kel … Yeni Lügat Türkçe Sözlük
SERR — Çocuğun göbeğini kesmek. * Göbekte ağrı olmak. * Şâdlık, neşeli ve sevinçli olma … Yeni Lügat Türkçe Sözlük
İFA' — Çocuğun büyümesi … Yeni Lügat Türkçe Sözlük
İRTİKAZ — Çocuğun, ana karnında kımıldaması. * Çalkanıp durma. * Acı çekme, ıztırâb duyma … Yeni Lügat Türkçe Sözlük
İRTİZA-İ SABİ — Çocuğun süt emmesi … Yeni Lügat Türkçe Sözlük
İS'AR — Çocuğun diş çıkarması … Yeni Lügat Türkçe Sözlük