(część uprzęży)
1szelka — ż III, CMs. szelkalce; lm D. szelkalek 1. zwykle w lm «część garderoby męskiej składająca się z dwu elastycznych taśm, przekładanych przez barki i przypinanych (z przodu i z tyłu) do spodni dla ich podtrzymania; także: integralna część spódnicy,… …
2napierśnik — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. mnż IIa, D. a {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} górna część fartucha osłaniająca klatkę piersiową {{/stl 7}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}2. {{/stl 12}}{{stl 7}} część uprzęży w postaci… …
3podogonie — n I; lm D. podogonieni «część uprzęży końskiej składająca się z pętli zakładanej pod ogon zwierzęcia oraz z rzemiennego paska łączącego ją z chomątem lub z nakarcznikiem, a w uprzęży szorowej z nagrzbietnikiem» …
4lejc — m II, D. a; lm M. e, D. ów ( y) zwykle w lm «część uprzęży, sznur lub rzemień przywiązany z obu stron do uzdy i służący do kierowania koniem w zaprzęgu; także rzemień stanowiący część uzdy; cugle, wodze» Ująć, ściągnąć lejce. Ściągnąć konie… …
5napierśnik — m III, D. a, N. napierśnikkiem; lm M. i 1. «górna część fartucha zakrywająca piersi» Fartuch z haftowanym napierśnikiem. 2. «szeroki pas stanowiący część uprzęży, otaczający pierś konia (lub innego zwierzęcia pociągowego) nieco powyżej stawów… …
6chomątko — n II, N. chomątkotkiem; lm D. chomątkotek 1. «małe chomąto (część uprzęży)» Kucyk w ozdobnym chomątku. 2. techn. «metalowa ramka w kształcie pierścienia, usztywniająca i chroniąca pętlę na końcu liny przed zgnieceniem, stosowana w urządzeniach… …
7chomąto — n III, Ms. chomątoącie; lm D. chomątoąt «część uprzęży, w kształcie drewnianego kabłąka na miękkim podkładzie, wkładana na szyję koniowi pociągowemu» Koń chodzi w chomącie. ∆ Krakowskie chomąto «chomąto ozdobne, z błyszczącymi okuciami itp.» …
8gurt — m IV, D. u, Ms. gurtrcie; lm M. y 1. → gorsecik w zn. 2 2. archit. «łuk przyporowy oparty na słupach, podtrzymujący i wzmacniający sklepienie budowli» 3. rzem. «pas rzemienny używany w tapicerstwie do ręcznego przenoszenia ciężarów oraz jako… …
9nagrzbietnik — m III, D. a, N. nagrzbietnikkiem; lm M. i «część uprzęży końskiej, pas skórzany umieszczany na grzbiecie konia, podtrzymujący na odpowiedniej wysokości pasy lub postronki ciągowe» …
10naszelnik — m III, D. a, N. naszelnikkiem; lm M. i «część uprzęży zwierząt domowych, zwłaszcza konia; pas, łańcuch łączący uprząż na szyi zwierzęcia pociągowego z końcem dyszla» …
