(ciskać)
11тискать — Общеславянское – tiskati, tisati. Древнерусское – тищати (напирать). В русском языке известно употребление слова в значении «напирать» с XIII в. С XV в. существует значение «сжимать», «стискивать», а в XVI в. появляется слово «тиски» – «орудие… …
12grom — 1. Ciskać, miotać, rzucać itp. gromy, pioruny, piorunami «wymyślać komuś, oburzać się na kogoś, na coś»: Prokurator w gniewnym uniesieniu grzmiał i ciskał gromy. Puls 8/1980. 2. Coś spadło, uderzyło, runęło itp. jak grom, jak piorun (z jasnego… …
13kłoda — 1. pot. Leżeć, walić się, zwalić się jak kłoda «leżeć, upaść sztywno, ciężko, bez czucia»: Kowalski od wczoraj nie rusza się z łóżka. Leży jak kłoda i od czasu do czasu wydaje z siebie nieartykułowane, gardłowe dźwięki. J. Głębski, Kuracja. 2.… …
14noga — 1. pot. Brać, wziąć nogi za pas «szybko uciekać, uciec»: Uratował go nalot niemiecki, bo ludziska rozbiegli się w popłochu, a szpieg wziął nogi za pas i nikt go tu więcej nie widział. R. Antoszewski, Kariera. 2. Być gdzieś jedną nogą a) «mieć… …
15piorun — pot. Choćby pioruny biły, trzaskały «mimo największych przeszkód, trudności, mimo wszystko» Ciskać, miotać, rzucać itp. pioruny, piorunami zob. grom 1. Coś spadło, uderzyło, runęło itp. jak piorun (z jasnego nieba) zob. grom 2. Iść do pioruna zob …
16błyskawica — ż II, DCMs. błyskawicacy; lm D. błyskawicaic «zjawisko świetlne towarzyszące wyładowaniom elektrycznym w atmosferze ziemskiej» Błyskawice liniowe, kuliste. Zygzaki błyskawic. Błyskawice rozjaśniają niebo. Ktoś szybki jak błyskawica. ◊ Wieść,… …
17ciskanie — ↨ ciskanie się n I rzecz. od ciskać (się) …
18cisnąć — Va, cisnąćnę, ciśniesz, ciśnij, cisnąćnął, cisnąćnęła, cisnąćnęli, ciśnięty (ciśniony) 1. dk → ciskać 2. dk «wyrzucić coś, pozbyć się czegoś» Ciśnij ten łach i kup sobie coś nowego. 3. ndk «wywierać nacisk, napierać na coś; gnieść, tłoczyć,… …
19grom — m IV, D. u, Ms. grommie; lm M. y «piorun, grzmot» Huk, łoskot, trzask gromu. Grom bije, rozlega się, uderza. Słychać grom. Ktoś runął, upadł jak rażony, tknięty gromem. ◊ Coś spadło, uderzyło, runęło jak grom (z jasnego nieba) «kogoś zaskoczyło,… …
20kamień — m I, D. kamieńenia; lm M. kamieńenie, D. kamieńeni 1. «bryła skalna, zwykle twarda, spoista i ciężka; niewielki odłamek takiej bryły; w górnictwie: urobek skały płonnej» Kamień polny, przydrożny, narzutowy. Kamienie nadbrzeżne. Posąg wykuty w… …
