- in
- I
1. praep.
cum. acc. на вопрос «куда?»1) в (ire in urbem Pl etc.; mittere in Asiam Nep; mutare aliquid in aliquid PM etc.)2) в направлении, к (conspicere sursum in caelum Pl)3) по отношению к (amor in patriam C; indulgentia in aliquem C)4) к (in Ubios legatos mittere Cs)5) относительно, о (hoc dicitur in philosophiam C)6) против (oratio in Catilinam C)7) в пользу, в защиту или в похвалу (carmen in aliquem scribere C; senatūs consultum in aliquem factum Cs; in libertatem alicujus pugnare L)8) на (in umeros suos efferre C; ascendere in equum C; dividere in partes tres Cs; invitare aliquem in postĕrum diem C)9) доin multam noctem C — до глубокой ночиdormire in lucem H — спать до рассвета10) ради, для (cibo in vitam, non in voluptatem uti VP)11) по, по примеру, подобноin morem C — по обычаюin faciem montis V — наподобие горыin barbarum T — как варвар;— выраженияin omne tempus C — навеки, навсегдаcreare in annum L — избрать на один годin posterum C, L — на будущееin diem vivere C etc. — жить изо дня в день (сегодняшним днём)in singulos annos L — из года в годin hunc diem hactenus C — на сегодня довольноin singula diei tempora Cs — регулярно в течение всего дняin diem et horam H — ежедневно и ежечасноin tempus T — на время, временноin triginta annos L — на 30 лет (вперёд)in utramque partem C etc. — в обоих направлениях, тж. за и противvalere in aliquem C, L — иметь силу (быть действительным) по отношению к кому-л.in numerum ludere V — играть в тактin vicem C, Cs etc. — попеременноin speciem C — для видуin incertum L — на неопределённое времяin rem esse L — быть полезным, целесообразнымmirum in modum C etc. — удивительноin eandem sententiam C — в том же смыслеin haec verba L — в следующих словахin universum L — в целом, в общемin capita L — на (каждого) человекаin luctum alicujus C — кому-л. на горе; иногда с acc. на вопрос «где?»adesse in senatum C — находиться в сенатеaliquem in potestatem habere Sl — иметь власть над кем-л.in potestatem alicujus esse C etc. — находиться в чьей-л. властиnon in pejus, sed in melius CC — не к худшему, а к лучшемуin tantum L, V, Sen etc. — настолькоin omnia VP Q — во всём, во всех отношенияхin medium relinquere T — оставить нерешённымmihi in mentem fuit Pl — я был намерен2. cum abl. на вопрос «где?»1) в (in urbe vivere C; in veste domesticā esse O; in fluvio Cs)2) на (coronam habere in capite C; arx in monte sita L; in foro esse C)3) у, среди (in barbaris Cs)4) из (sapientissimus in Graecis C)5) перед (in oculis esse C)6) в течение (in multis annis Nep; bis in die C; in diebus paucis Ter)7) во время (in bello C; in deliberando C; in itinere Cs)8) при, в условияхin praesentiā и in praesenti C etc. — при нынешних обстоятельствахin tantā caritate L etc. — при такой дороговизне9) в отношении, по отношению к (fidelis in amicis Sl; crudelis in hoste C)10) вследствие, из-за (in amicitia alicujus vituperari C)11) в области (erudire in jure civili C)12) в зависимости или во властиnon est in medico semper, relevetur ut aeger O — не всегда во власти врача исцелить больного;— выраженияin tempore Ter etc. — вовремя (своевременно)aliquam in matrimonio habere C, Nep — быть на ком-л. женатымin eādem sententiā esse C — быть того же мненияin vitio esse C — быть неправымin hoc loco sunt res Cs etc. — дела обстоят (вот) такin Geminis nasci Pt — родиться под знаком (созвездием) Близнецов; иногда с abl. на вопрос «куда?»hastam in terrā defigĕre Cs etc. — воткнуть копьё в землюgratum esse in aliquo C — быть благодарным кому-л.ponere castra in colle Cs — расположить лагерь на холмеII 1. in- (перед b, p, m — im-; перед l— il-; перед r— ir-)praef. priv. не-, без-indoctus — неучёныйimpŭdens — бесстыдный2.приставка, соотв. русским в-, на-, воз-, при-infigĕre — вонзатьimponēre — налагать, возлагать, прикладыватьIII īn' Pl (= isne) 2 л. sg. praes. к eo + ne
Латинско-русский словарь. 2003.