-
1 жертвовать
bağışlamak; feda etmek,kurban etmek* * *1) (отдавать, дарить) bağışlamak2) feda etmek; harcamak, kurban etmekже́ртвовать жи́знью — canını / hayatını feda etmek
гото́вый поже́ртвовать жи́знью — canını fedaya hazır
лю́ди, ра́ди кото́рых он был гото́в поже́ртвовать (свое́й) жи́знью — uğruna canını ortaya koyduğu insanlar
ра́ди э́того он поже́ртвовал свое́й мо́лодостью — bunun uğruna gençliğin harcadı
же́ртвовать собо́й — kendini feda etmek
••поже́ртвовать ферзя́ — шахм. veziri feda etmek
-
2 за
1) ( на ту сторону) arkasına; ardına; ötesine; dışına ( за пределы)поста́вить что-л. за шкаф — dolabın arkasına koymak
распространи́ться за Ура́л — Uralların ötesine yayılmak
пое́хать за́ город — şehir dışına gitmek; kıra gitmek
2) ( по ту сторону) arkasında; ardında; ötesinde; dışında ( за пределами)за гора́ми — dağların ardında
реши́ть вопро́с за закры́тыми дверя́ми — sorunu kapalı kapılar ardında halletmek
за облака́ми — bulutların ötesinde
за́ городом — şehir dışında
3) (около, у) başına; başındaсиде́ть за столо́м — masa başında oturmak
сесть за пиани́но — piyano başına oturmak
4) (до какого-л. временного или пространственного предела) kala; kalırkenза день до сва́дьбы — düğüne bir gün kala
за ми́лю до по́рта — limana bir mil kala
5) ( на расстоянии) ötede; uzaktaего́ за версту́ ви́дно! — bir fersah uzaktan görülür!
6) (при указании на лицо, предмет, до которого дотрагиваются)...dan;...aвзять кого-л. за́ руку — elinden / kolundan tutmak
держа́ться за пери́ла — parmaklığa tutunmak
7) (во время чего-л.)...da, sırasındaза обе́дом — yemekte, yemek sırasında, yemek yerken
я заста́л их за игро́й в ша́шки — onları dama oynarken buldum
8) ( в течение)...da, içindeза́ год — bir yılda; bir yıl içinde
да́нные за́ два го́да — iki yılın verileri
впервы́е за пять лет — beş yıldan beri ilk kez
за коро́ткое вре́мя — kısa zamanda
за че́тверть ча́са — çeyrek saatte
реши́ть зада́чу за мину́ту — problemi bir dakikada çözmek
9) (вместо кого-л.) yerine; olarak (в качестве кого-л.)распиши́сь за него́ — onun yerine sen imzala
рабо́тать за секретаря́ — katip olarak çalışmak
есть за трои́х — üç kişinin yediğini yemek
10) (в возмещение, в обмен)...a, karşılığında; içinза де́ньги — para karşılığında
за э́ти де́ньги он рабо́тать не бу́дет — bu paraya çalışmayacak
надба́вка за сверхуро́чную рабо́ту — fazla mesai zammı
он не хоте́л рабо́тать за таку́ю зарпла́ту — bu ücretle çalışmak istemiyordu
покупа́ть нефть за до́ллары — petrolü dolar karşılığı almak
купи́ть что-л. за рубль — bir rubleye almak
продава́ть что-л. по рублю́ за килогра́мм — kilosunu bir rubleden satmak
что / ско́лько он получа́ет за свой труд? — emeği karşılığında / emeğine ne alır?
11) (ради, в пользу, во имя) için; uğruna; uğrundaборьба́ за незави́симость — bağımsızlık için / uğruna savaşım
стоя́ть / выступа́ть за мир — barıştan yana olmak
ты за каку́ю кома́нду (боле́ешь)? — hangi takımdansın?, hangi takımı tutuyorsun?
ты за кого́? — kimden yanasın?
12) (одно вслед за другим; преследуя) arkasından; ardındanоди́н за други́м — birbiri arkasından
идёт ме́сяц за ме́сяцем — aylar birbirini kovalıyor
он идёт за на́ми — arkamızdan geliyor
мы пошли́ за ним — ardına düştük
чита́ть кни́гу за кни́гой — kitap üstüne kitap okumak
13) (с целью получить, достать что-л.) için;...mayaон пошёл за хле́бом — ekmek almaya gitti
обрати́ться к кому-л. за по́мощью — yardım için birine başvurmak
сходи́ за ребёнком — gidip çocuğu getir
14) (по причине, вследствие) için,...dan dolayı / ötürü;...dığı için,...dığından (dolayı)за недоста́тком вре́мени — vakit dar olduğu için / olduğundan
за неиме́нием ну́жных материа́лов — gerekli malzeme yokluğu nedeniyle
уважа́ть кого-л. за хра́брость — cesareti için saymak
за э́то он досто́ин похвалы́ — bundan dolayı övgüye layıktır
извини́те меня за гру́бость — kabalığımı affediniz
наказа́ние за мале́йшее неповинове́ние — en küçük bir itaatsizliğin cezası
15) (свыше какого-л. предела) aşkın; fazlaему́ уже́ за со́рок — kırkını aşkın / geçkin
(вре́мя) бы́ло за́ полночь — saat geceyarısını geçmişti
16) ( указывает на направление действия) içinборо́ться за свобо́ду — özgürlük için mücadele vermek
движе́ние за мир — barış hareketi
уха́живать за больны́м — hastaya bakmak
следи́ть за игро́й — oyunu izlemek
17) ( в тостах)...a; içinза ва́ше здоро́вье! — sağlığınıza!
за мир и дру́жбу! — barış ve dostluk için!
••за по́дписью Ивано́ва — İvanov imzalı
за но́мером три — üç numaralı
о́чередь за ва́ми — sıra sizde
де́ло за деньга́ми — iş paraya kaldı
проводи́ть вре́мя за чте́нием — vaktini okumakla geçirmek
закры́ть за собо́й дверь — kapıyı üstüne kapatmak
об э́том он был оповещён за неде́лю — bu kendisine bir hafta öncesinden duyuruldu
о́чень рад за Вас — sizin için / hesabınıza çok sevindim
что он за челове́к? — o, nasıl adamdır?
что за гла́зки! — bunlar nasıl göz!
мы прие́дем за ва́ми — sizi gelip alacağız
кто отве́тствен за э́то? — bundan sorumlu kim?
де́сять мину́т не счита́лись за опозда́ние — on dakika rötardan sayılmazdı
быть за́мужем за... — karısı olmak
-
3 ради
врзiçin, uğruna; hatırı içinра́ди э́того — bu uğurda
ра́ди тебя́ — senin için / uğruna
я прие́хал (то́лько) ра́ди тебя́ — senin hatırın için kalktım geldim buraya
чего́ не сде́лаешь ра́ди дру́га! — dost hatırı için neler yapılmaz ki!
ра́ди чего́? чего́ ра́ди? разг. — ne diye?
шу́тки ра́ди разг. — şaka olsun diye
••ра́ди бо́га — см. бог
-
4 жертва
kurban; özveri,fedakârlık; şehit,av* * *ж1) рел. kurbanпринести́ же́ртву — kurban sunmak
принести́ в же́ртву — ( животное) kurban etmek; перен. kurban etmek; feda etmek, harcamak
2) ( самопожертвование) özveri, fedakârlıkбыть гото́вым идти́ на же́ртвы — özverilere katlanmaya hazır olmak
нет таки́х жертв, на кото́рые он не пошёл бы ра́ди... —... için / uğruna razı olmayacağı fedakârlık yoktur
3) ( пострадавший) kurban, şehit (-di); avже́ртвы войны́ — savaşın kurbanları
стать же́ртвой чего-л. — bir şeyin kurbanı olmak
стать же́ртвой ава́рии — kazaya kurban gitmek
челове́ческих жертв нет — can kaybı yoktur
тигр бро́сился на свою́ же́ртву — kaplan avına atıldı
-
5 жизнь
yaşam,hayat,yaşantı,ömür* * *жyaşam; hayat; yaşama; yaşantı; ömür (- mrü)семе́йная жизнь — aile hayatı / yaşamı
полити́ческая жизнь страны́ — ülkenin siyasal yaşamı
о́браз жи́зни — yaşam tarzı; yaşayış
безопа́сность жи́зни и иму́щества — can ve mal güvenliği
пра́во на жизнь — yaşama hakkı
ра́дость жи́зни — yaşama sevinci
при жи́зни — sağlığında
по́лный жи́зни — yaşam dolu
он всю жизнь рабо́тал — ömrü / hayatı boyunca çalıştı
пять лет (его́) жи́зни — ömrünün beş yılı
на э́то (це́лой) жи́зни не хва́тит — buna bir ömür yetişmez
е́сли тебе́ жизнь дорога́ — canını seviyorsan
спасти́ жизнь кому-л. — birinin hayatını kurtarmak
отда́ть жизнь за... —... uğruna canını vermek
зараба́тывать на жизнь — hayatını kazanmak
(ему́) зарпла́ты на жизнь хвата́ет — maaşı geçimine yetiyor
сама́ жизнь показа́ла, что... — yaşamın kendisi göstermiştir ki,...
я тако́го в жи́зни не ви́дел — böylesini ömrümde görmemiştim
бо́льше мне ничего́ в жи́зни не на́до! — dünyada hiç başka şey istemem!
жизнь ста́ла доро́же — разг. geçim zorlaştı
••борьба́ не на жизнь, а на́ смерть — ölüm kalım savaşı
в жи́зни не пове́рю! — asla inanmam!
вопро́с жи́зни и́ли сме́рти — ölüm kalım sorunu
э́то не жизнь! — yaşamak değil bu!
-
6 имя
ad,isim* * *с1) ad; isim (- smi); küçük ad / isim ( в отличие от фамилии)мужски́е и же́нские имена́ — erkek ve kadın adları
по и́мени Ива́н — İvan adında / adlı
2) ( известность) isim (- smi); namсде́лать себе́ и́мя — isim yapmak; nam kazanmak
учёный с мировы́м и́менем — dünyaca ünlü bilgin
3) грам.и́мя существи́тельное — isim (- smi)
и́мя прилага́тельное — sıfat
и́мя числи́тельное — sayı sıfatı
••от чьего-л. и́мени — birinin adına
и́менем зако́на — kanun adına
на твоё и́мя есть письмо́ — senin adına bir mektup var
во и́мя чего-л. — uğrunda; yolunda; için; uğruna
во и́мя ми́ра во всём ми́ре — dünya barışı uğrunda / için
заво́д и́мени Ки́рова — Kirov fabrikası
-
7 класть
koymak* * *несов.; сов. - положи́ть1) врз koymak; yatırmakположи́ де́ньги в карма́н — parayı cebine koy
положи́ де́ньги в банк — parayı bankaya yatır
больно́го положи́ли в кли́нику — hasta kliniğe yatırıldı
класть соль в пи́щу — yemeğe tuz koymak
положи́ себе́ сала́ту — salatadan al
2) тк. несов. ( сооружать) örmekкласть сте́ну — bir duvar örmek
••класть я́йца — yumurta yumurtlamak
положи́ть нача́ло чему-л. — bir şeyi başlatmak
положи́ть стихи́ на му́зыку — şiiri bestelemek
положи́ть жизнь за ро́дину — vatan uğruna canını vermek
-
8 отдавать
несов.; сов. - отда́ть1) врз vermekты о́тдал кни́гу? — kitabı geri verdin mi?
отдава́ть кому-л. долг — borcunu vermek
за кого́ он о́тдал дочь? — kızını kime verdi?
он о́тдал свой дом бра́ту — evini kardeşine verdi / bıraktı
отдава́ть прика́з — bir emir vermek
отдава́ть кого-л. под суд — mahkemeye vermek
отдава́ть жизнь за что-л. — bir şey için / uğruna can(ını) vermek / feda etmek
за ско́лько ты о́тдал свою́ маши́ну? — arabanı kaça verdin?
отдава́ть я́корь — мор. demiri funda etmek
он о́тдал ладью́ за слона́ (бе́лых) — kalesini beyazların filine teslim etti
3) ( об оружии) (geri) tepmek -
9 щадить
kıyamamak; acımak* * *несов.; сов. - пощади́ть1) kıyamamakне щади́ть враго́в — düşmanlara aman vermemek
пощади́ть чью-л. жизнь — birinin canını bağışlamak
2) acımakщади́ть чьё-л. самолю́бие — birinin onuruna dokunmaktan kaçınmak
не щади́ть я́ жи́зни боро́ться за что-л. — bir şey için cansiparane savaşmak
лю́ди, ра́ди кото́рых он не щади́л (свое́й) жи́зни — uğruna canını ortaya koyduğu insanlar
-
10 во имя
uğrunda,uğruna -
11 по ходу часовой стрелки
Sagat diliniň ugrunaКраткий русско-туркменский словарь строительной терминологии > по ходу часовой стрелки
-
12 сквозные колонны
Boý ugruna zowwam deşik sütünКраткий русско-туркменский словарь строительной терминологии > сквозные колонны
См. также в других словарях:
dini bir uğruna — Müslümanlık davası yoluna Senin yanına fedai yazılacağım ve dini bir uğruna çalışacağım. R. H. Karay … Çağatay Osmanlı Sözlük
... yoluna — uğruna Para yoluna canını verdi … Çağatay Osmanlı Sözlük
Ogan Aydın — Background information Born April 23, 1979 (1979 04 23) (age 32) Origin … Wikipedia
Türker İnanoğlu — (born May 18, 1936 in Safranbolu of the Karabük Province, Turkey) is a Turkish screenwriter, film director and producer. Biography He came in contact with the cinema when he was a student at the Istanbul Academy of Applied Fine Arts in 1957.… … Wikipedia
Türkan Şoray — (born 28 June 1945, Istanbul) is a Turkish film actress. Biography Türkan Şoray was born to a government official father, Halit Şoray and her mother, Meliha Şoray who was a housewife. She also has one younger sibling, a sister called Nazan, who… … Wikipedia
For Chastity — Namus Uğruna Directed by Osman F. Seden Written by Osman F. Seden Cinematography Kriton Ilyadis Release date(s) … Wikipedia
Cüneyt Arkın — Born Fahrettin Cüretlibatur September 7, 1937 (1937 09 07) (age 74) Gökçeoğlu village, Alpu, Eskişehir Province, Turkey Nationality Turkish Education Medicine … Wikipedia
Ultraslan — is a fan group of Turkish football team Galatasaray SK which founded in 2001.CreationThe Lion is the symbol of Galatasaray SK. Therefore, a fan group called Aslanlar (the Lions) was founded in 1996; the most active members of this group were… … Wikipedia
Münir Özkul — (born 15 August 1925 İstanbul) is a retired Turkish cinema and theatre actor. He has been awarded the title of State Artist of Turkey He completed his formal education at İstanbul Erkek Lisesi. Özkul starting his acting career at Bakırköy Halkevi … Wikipedia
Arkın — Cüneyt Arkın (bürgerlich Fahrettin Cüreklibatur; * 8. September 1937 in Karaçay, Landkreis Alpu in der Provinz Eskişehir, Türkei) ist ein türkischer Schauspieler und Regisseur. Inhaltsverzeichnis 1 Kindheit und Jugend 2 Studienzeit 3 Schauspieler … Deutsch Wikipedia
Cüneyt Arkin — Cüneyt Arkın (bürgerlich Fahrettin Cüreklibatur; * 8. September 1937 in Karaçay, Landkreis Alpu in der Provinz Eskişehir, Türkei) ist ein türkischer Schauspieler und Regisseur. Inhaltsverzeichnis 1 Kindheit und Jugend 2 Studienzeit 3 Schauspieler … Deutsch Wikipedia