-
1 засиживаться
kalmak,oturmak* * *несов.; сов. - засидеться, разг.(uzun zaman) kalmak; oturmakзасиде́ться в де́вках — evde kalmak
-
2 высиживать
kalmak* * *несов.; сов. - вы́сидеть1) разг. (какое-л. время) kalmak2) в соч.выси́живать птенцо́в — kuluçkaya yatmak
вы́сидеть птенцо́в — civciv çıkarmak
-
3 оставаться
несов.; сов. - оста́ться1) врз kalmak; durmakостава́ться до́ма — evde kalmak
оста́ться дово́льным — memnun kalmak
оста́лся оди́н рубль — bir ruble kaldı / arttı
до отхо́да поезда остава́лось три мину́ты — trenin kalkmasına üç dakika kalıyordu
оста́ться без рабо́ты — işsiz kalmak
оста́ться без прогу́лки — gezmeden kalmak
оста́ться на второ́й год (в кла́ссе) — (sınıfta) kalmak
оста́ться кому-л. (в насле́дство) — (miras) kalmak
с тех пор оста́лось то́лько э́то зда́ние — o zamandan bu yana ancak bu yapı ayakta kalıyor / duruyor
у тебя́ оста́лась та кни́га? — o kitabın duruyor mu?
остава́ться в си́ле (о законе и т. п.) — yürürlükte kalmak
положе́ние остается / продолжа́ет остава́ться напряжённым — durum gerginliğini koruyor
они́ оста́лись одни́ — bir başlarına kaldılar; baş başa kaldılar ( наедине)
2) безл.тебе́ остаётся то́лько уе́хать — sana düşen, gitmek oluyor
еди́нственное, что остава́лось сде́лать - уе́хать — yapılacak tek şey gitmekti
в таки́х слу́чаях ему остава́лось то́лько молча́ть — bu gibi hallerde ona düşen, susmak olurdu
когда́ до го́рода остава́лось два киломе́тра... — şehre iki kilometre kala...
ино́го вы́бора не остаётся — başka seçenek yok
••оста́ться ни с чем — cascavlak kalmak
карти́на оста́лась за на́ми (на аукционе) — tablo bizim üstümüze kaldı
оста́лось нача́ть да ко́нчить — iş üç nalla bir ata kaldı
счастли́во остава́ться! — hoşça kal(ın)!
-
4 обнажаться
несов.; сов. - обнажи́ться1) ( оголяться) soyunup çıplak kalmak; soyunmak; açılmak ( о части тела)2) (лишаться листвы, хвои) çıplanmak; çıplak kalmak3) açık kalmakко́рни де́рева обнажи́лись — ağacın kökleri açık kaldı
4) перен. ( обнаруживаться) açığa çıkmak5) перен. (о фронте, фланге и т. п.) açık kalmak -
5 пересиживать
разг.1) fazla kalmakпересидеть на со́лнце — güneş altında fazla kalmak
он пересиде́л нас на час — bizden bir saat fazla kaldı
2) kalmakпересиде́ть дождь в кафе́ — yağmur durana kadar kahvede kalmak
-
6 держаться
tutunmak,tutmak; dayanmak; durmak; davranmak; ayakta durmak; bağlı kalmak* * *1) tutunmak; tutmakдержа́ться за пери́ла — korkuluğa tutunmak
держа́ться (руко́й) за се́рдце — eliyle kalbini tutmak
на пла́стике кра́ска не де́ржится — plastik, boya tutmaz
де́ржится? (о гвозде и т. п.) — tuttu mu?
2) dayanmakмост де́ржится на быка́х — köprü ayaklar üstüne dayanır
3) врз durmakдержа́ться пря́мо — dik durmak
уве́ренно держа́ться в седле́ — at üstünde güvenli durmak
держа́ться (по)да́льше от кого-чего-л. — uzak durmak
4) ( вести себя) davranmakдержа́ться про́сто — hali tavrı sade olmak
он держа́лся уве́ренно — kendinden emin hali vardı
дом ещё де́ржится — ev halâ ayakta duruyor
держа́ться благодаря́ по́мощи извне́ — dışarıdan aldığı yardım sayesinde ayakta durmak
6) ( не сдаваться) dayanmakдержи́сь сто́йко! — sıkı dur!
7) bağlı kalmakдержа́ться пре́жнего мне́ния — eski fikrine bağlı kalmak
••весь дом держа́лся на нём — evin direği oydu
он кре́пко держа́лся за свою́ зе́млю — toprağına dört elle sarılmıştı
у него́ де́ньги (до́лго) не де́ржатся — para onda durmaz
-
7 жить
yaşamak; geçinmek; oturmak,ikamet etmek* * *1) врз yaşamakры́ба живёт в воде́ — balık suda yaşar
дуб живёт до́лго — meşenin ömrü uzun olur
жить холостяко́м — bekar yaşamak
жить сча́стливо — mutlu yaşamak, mutlu bir hayat sürmek
па́мять о нём в наро́де бу́дет жить ве́чно — onun anısını halk her zaman canlı tutacaktır
да до́лго ли ему́ жить-то оста́лось?! — kaç günlük ömrü kaldı ki?!
ты у меня́ бу́дешь жить как короле́ва — seni kraliçeler gibi yaşatacağım
он без тебя́ жить не мо́жет! — sensiz edemez / yapamaz!
они́ пло́хо живу́т (ме́жду собо́й) — aralarında geçim yok
с сосе́дями он живёт дру́жно — komşularıyla iyi geçiniyor
2) в соч.он жил нау́кой — kendini bilime vermiş gidiyordu
я им (одни́м) живу́ — beni yaşatan, tek
3) (чем, на что) geçinmekжить на зарпла́ту — ücreti / maaşı ile geçinmek
жить свои́м трудо́м — emeğiyle geçinmek / yaşamak
они́ э́тим живу́т — onların geçimi bu yüzden
жить ста́ло трудне́е — geçim zorlaştı
го́род жил торго́влей / за счёт торго́вли — şehir ticaretten geçinirdi
4) yaşamak; oturmak, ikamet etmek; kalmakжить в дере́вне — köyde yaşamak
жить в гости́нице — otelde kalmak
жить в студе́нческом общежи́тии — öğrenci yurdunda yatmak / kalmak
жить в бара́ке — barakada barınmak / oturmak
где вы сейча́с живёте? (постоянно) — şimdi nerede oturuyorsunuz / ikamet ediyorsunuz?
два дня я жил у знако́мых — iki gün tanıdıklarda yattım
5) разг. ( сожительствовать) düşüp kalkmak6) уст.она́ жила́ у них в служа́нках / прислу́гах — onların kapısında hizmetçilik etmişti
••он приказа́л до́лго жить — sizlere ömür
-
8 заедать
paralamak; yiyip bitirmek; sıkışıp kalmak,tutukluk yapmak* * *несов.; сов. - зае́сть1) ( загрызать) paralamak2) ( мучить укусами - о насекомых) yeyip / yiye yiye bitirmek3) в соч.заеда́ть лека́рство конфе́той — ( içilen acı) ilacın üstüne bir şeker yemek
4) перен., разг. (изводить, мучить) yeyip bitirmekеё тоска́ зае́ла — elem onu yeyip bitirdi
5) безл., разг. ( застревать) takılıp kalmak; sıkışıp kalmak; tutukluk yapmakя́корь зае́ло — demir bir şeye takılıp kaldı
6) безл., прост. onuruna dokunmakчто тебя́ зае́ло? — senin onuruna dokunan nedir?
-
9 запоминаться
aklında kalmak* * *несов.; сов. - запо́мнитьсяhatırda / hatırında kalmak; akılda / aklında kalmakрифмо́ванное ле́гче запомина́ется — kafiyeli olan daha kolay akılda kalır
-
10 застревать
saplanmak,takılıp kalmak* * *несов.; сов. - застря́ть1) saplanmak; saplanıp kalmak; takılıp kalmak2) перен., разг.зако́н застря́л в сена́те — yasa Senato'da takılıp kaldı
••застрева́ть в го́рле (о словах) — boğazında düğümlenmek
-
11 оголяться
несов.; сов. - оголи́ться1) разг. soyunup çıplak kalmak; açılmak ( о части тела)2) (лишаться листвы, хвои) çıplanmak; çıplak kalmak3) (о фронте, фланге и т. п.) açık kalmak -
12 отставать
несов.; сов. - отстоя́ть1) врз geri kalmak; geri olmakотстава́ть на не́сколько шаго́в — birkaç adım geri kalmak
отстава́ть от това́рищей по шко́ле / учёбе — okul arkadaşlarından geri kalmak
часы́ отстава́ли на мину́ту — saat bir dakika geri kalıyordu
страна́ отста́ла от сосе́дних госуда́рств — ülke komşu devletlerin gerisine düştü
отстава́ть от вре́мени — zamanına ayak uyduramamak
он и тут / и в э́том от тебя́ не отста́нет! — bunda da senden aşağı kalmaz!
2) kaçırmakотста́ть от по́езда — treni(ni) kaçırmak
3) kalkmak, bırakmakфанеро́вка отста́ла — kaplama bırakmış / kalkık
4) (о пятнах, грязи) çıkmak5) rahat bırakmak; yakasını bırakmakотста́нь (от меня́)! — beni rahat bırak!
я от него́ не отста́ну! — yakasını bırakmayacağım onun!
-
13 повисать
несов.; сов. - пови́снуть1) asılı kalmak; takılı kalmak; asılmak (на руке у кого-л.)возду́шный змей пови́с на телегра́фных провода́х — uçurtma telgraf tellerine dolanmış kalmıştı
подстре́ленная пти́ца пови́сла на де́реве — vurulan kuş ağaç dalına takılmış kalmıştı
2) sarkmakпаруса́ на су́дне пови́сли — gemideki yelkenler sarktı
3) asılı kalmakсо́лнце то́чно пови́сло на не́бе — güneş sanki gökte asılıp kalmış gibiydi
••за́данный им вопро́с пови́с в во́здухе — sorduğu sual havada kaldı
-
14 сидеть
1) oturmakсиде́ть на сту́ле — sandalyede oturmak
сиде́ть в седле́ — eyerde oturmak / durmak
сиде́ть над уро́ками — derse çalışmak
сиде́ть на вёслах — kürekte olmak, kürek çekmek
на ве́тке сиде́ла пти́ца — dala bir kuş konmuştu
2) врз ( находиться) durmak, kalmak, bulunmakсиде́ть без де́ла — boş durmak / oturmak
сиде́ть до́ма — evinde kalmak
он на одно́м ме́сте до́лго не сиди́т — bir yerde fazla durmaz
сиде́ть под аре́стом — tutuklu bulunmak
сиде́ть в тюрьме́ — hapis(te) yatmak
он мно́го раз сиде́л (в тюрьме́) — birçok kereler hapse / cezaevine girip çıkmıştı
он сиде́л? (в тюрьме) — hapiste yatmışlığı var mı?
сиде́ть без де́нег — разг. parasız kalmak, darda bulunmak
сиде́ть на дие́те — perhiz tutmak
3) ( об одежде) oturmakхорошо́ сиде́ть — güzel oturmak, dökümlü olmak
пиджа́к сиди́т как влито́й — ceket hokka gibi oturdu
4) соч. ( о судне)неглубоко́ / ме́лко сиде́ть — az su çekmek
••сиде́ть сложа́ ру́ки — (eli) boş durmak
не сиде́ть сложа́ ру́ки — boş durmamak
сиде́ть на я́йцах — kuluçkaya oturmuş / yatmış olmak
-
15 сохранять
несов.; сов. - сохрани́ть1) врз korumak, muhafaza etmek; sürdürmek; saklamak; (ayakta) tutmakсохраня́ть существу́ющий поря́док — var olan düzeni sürdürmek
сохраня́ть равнове́сие — dengeyi korumak
сохраня́ть мир — barışı korumak / sürdürmek
сохраня́ть нейтралите́т — tarafsızlığını muhafaza etmek
сохраня́ть вы́держку / споко́йствие — itidalini muhafaza etmek
сохраня́ть ве́рность тради́циям — geleneklere bağlı kalmak
сохраня́ть бди́тельность — uyanık bulunmak
сохраня́ть за собо́й пра́во — hakkını saklı tutmak
что́бы сохрани́ть э́ту организа́цию... — bu örgütü ayakta tutmak / tutabilmek için...
я сохраню́ э́ту фотогра́фию на па́мять о Москве́ — bu fotoğrafı bir Moskova anısı olarak saklarım
чемпио́н сохрани́л своё зва́ние — şampiyon unvanını korudu
мы сохрани́м воспомина́ние об э́том го́роде — bu kenti unutmayacağız
сохраня́ть си́лу (о законе и т. п.) — yürürlükte kalmak
сохраня́ть идеа́льный вес — ideal kiloda kalmak
нафтали́н сохраня́ет оде́жду от мо́ли — naftalin elbiseleri güveden korur
2) тк. несов. ( хранить) saklamakсохраня́ть мя́со в холоди́льнике — etleri buz dolabında saklamak
-
16 удерживаться
tutunmak; ayakta kalmak; kendini tutmak* * *несов.; сов. - удержа́ться1) tutunmakон не удержа́лся на нога́х — ayakları üstünde tutunamadı
2) tutunmak; ayakta kalmak; ayakta durmakудержа́ться у вла́сти — iktidarda tutunmak
уси́лия прави́тельства напра́влены на то, что́бы удержа́ться (у вла́сти) — hükumet ayakta kalmak için çabalar harcamaktadır
он и на э́той рабо́те не удержа́лся — bu işte de tutunamadı / dikiş tutturamadı
3) kendini tutmak, kendini......dan alıkoymakон не удержа́лся от сме́ха — kendini gülmekten alıkoyamadı
я с трудо́м удержа́лся от сме́ха — gülmemek için kendimi zor tuttum
мы не мо́жем удержа́ться от мы́сли, что... —...düşünmekten kendimizi alamıyoruz
я не мог удержа́ться, что́бы не посмотре́ть — bakmaktan kendimi alamadım
-
17 усидеть
yerinde kalmak* * *сов.от волне́ния я не мог усиде́ть на ме́сте — heyecandan yerimde duramıyordum
2) (остаться, пробыть где-л.) kalmak3) прост. (съесть что-л. до конца) silip süpürmek -
18 уцелеть
hayatta kalmak; kurtulmak* * *сов.sağ / hayatta kalmak ( выжить); kurtulmak ( спастись); ayakta kalmak (сохраниться, дойти до наших дней); hasar / zarar görmemek ( остаться неповреждённым)мы чу́дом уцеле́ли — mucize kabilinden kurtulduk
-
19 безучастный
ilgisiz,umursamaz* * *ilgisiz; umursamazбезуча́стное отноше́ние — ilgisizlik, umursamazlık
остава́ться безуча́стным к чему-л. — (bir şeye) ilgisiz kalmak
быть безуча́стным зри́телем чего-л. — (bir şeye) seyirci kalmak
-
20 бодрствовать
См. также в других словарях:
kalmak — kalmak, bırakmak I, 41, 45, 68, 85, 110, 219, 294, 362, 370, 376, 384, 409, 410; I I, 25, 250; III, 30, 49, 156 … Divan-i Luqat-i it-Türk Dizini
kalmak — nsz, ır 1) Olduğu yeri ve durumu korumak, sürdürmek Sıkı sıkı kucakladı ve öylece kaldı. T. Buğra 2) Zaman, uzaklık veya nicelik belirtilen miktarda bulunmak Arabada yalnız dört çocuk kalmıştı. O. C. Kaygılı 3) de Konaklamak, konmak Hemen… … Çağatay Osmanlı Sözlük
kalmak — çin ve moğul cinsinden bir ulus ismi dir, kalmuk dahi denir … Çağatay Osmanlı Sözlük
payidar kalmak (veya olmak) — kalmak, yok olmamak, yaşamak Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır. Atatürk … Çağatay Osmanlı Sözlük
arkada kalmak — 1) geriden gelmek, geride kalmak 2) değerce ileride olanların arkasında kalmak, ileri gidememek, geride kalmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
sipsivri kalmak — herkesin çekilmesiyle yalnız kalmak veya ortada kalmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
baş başa kalmak — (bir kimseyle veya şeyle) biriyle veya bir şeyle yalnız kalmak Odanın kapısını sürmeleyip kitaplarımla baş başa kalmak saatini dört gözle beklerdim. Y. K. Karaosmanoğlu … Çağatay Osmanlı Sözlük
ortada kalmak — 1) yersiz kalmak, barınacak yer bulamamak 2) güç bir durumda veya iki şey arasında kalmak 3) bir şeyi hiç kimse üzerine almamak … Çağatay Osmanlı Sözlük
yaya kalmak — 1) istediği şeyi yapamaz duruma gelmek Yetişmiş adamları, pek çok paraları olanlar bile bu yolda yaya kalıyorlar. M. Ş. Esendal 2) binecek bir şeyi olmamak 3) yardımcısız kalmak İddiası sosyal adalet ilkesi bazında oldukça yaya kalmıştı. H. Taner … Çağatay Osmanlı Sözlük
arkaya kalmak — geride kalmak, sonraya kalmak, geriden gelmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
yüzüne hasret kalmak — (bir şeyin) o şeyden yoksun kalmak, hasret kalmak Burada yağdan yumurtadan geçtik, ekmek yüzüne hasret kaldık. M. Ş. Esendal … Çağatay Osmanlı Sözlük