ұшқалақ адам
1ала — дорбасы алдына түсті. Шаршады, шалдықты, титықтады. Ала көкек. Ұшып қонып жүретін, берекесіз (адам). Біздің кедей болуымыздың себебі манағылардың айтуынша: көкемнің «а л а к ө к е к», «ақылсыздығынан» сияқты (Н. Қазыбеков, Тұсаукесер, 42). Мұның… …
2алақұйын — (ҚХР) мінезі ұшқалақ, ұшып қонып жүретін (адам). Айтқан ақыл дарымас а л а қ ұ й ы н адамға, Дамыл таппас, дағдармас жығылғанша аранға (Мақал) …
3алағай-бұлағай — (Түрікм.: Көнеүр., Тахта, Таш., Красн., Қиян., Небид., Ашх.; Қ орда: Арал, Сыр.) аласапыран, алай түлей, дүрліккен. Ертеде а л а ғ а й б ұ л а ғ а й кезде келген едік (Түрікм., Ашх.) …есі бар адам дәл осындай а л а ғ а й б ұ л а ғ а й д а әлдебір …
4ала-бөрту — (Қар., Жар.) алабұрту, адам жүзінің күреңденуі, қызара түсуі. Ертеңінде, аппақ болып таң атып, жер жүзін жарқырап көрінген кезде олар а л а б ө р т і п, «олжалы» болып келе жатты (С. Сейф., Шығ., В, 59) …
5алағаудан болу — (Қ орда: Сыр., Жал.; Шымк., Лен.) ренжу, алакөңіл болу. Кейде адам а л а ғ а у д а н б о л ы п жүреді (Шымк., Лен.). Содан бері көңіліміз а л а ғ а у д а н б о л ы п тұр Қ орда., Сыр.) …
6қалақ-құлақ ішу — (Монғ.) аз ішу. Тамақты қ а л а қ қ ұ л а қ і ш е т ұ ғ ы н адам (Монғ.) …
7қала — Қаласын бұзбады. Қатар тұрған, дөңгелене отырған қалпын өзгертпеді д.м. Бірақ еркектер жағы қ а л а с ы н б ұ з ғ а н ж о қ (Ғ.Мүсіреов, Шығ. жин., 142). Тісінің қ а л а с ы б ұ з ы л м а ғ а н адам (Ана тілі, 05.12.2002, 7) …
8миналанған алаң — (Минное поле) мина қойылған жергілікті жер бөлігі. М.а. мина жарылғыш бөгеттердің негізі болып табылады. Миналанған алаңның бөгеу қабілеті миналардың жоғары тиімділігіне, қарсыластың адам күші мен жер үстіндегі және жүзбелі әскери техникасын жою …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
9даңғалақтау — (Жамб., Жуа.) жаңғалақтау. Д а ң ғ а л а қ т а у адам (Жамб., Жуа.). Елдің мұң мұқтажын біле бермейтін д а ң ғ ал а қ т а у, даңғазалау адам (Жамб., Жуа.) …
10су ішерлігі бар адам — (ҚХР) ажалы жетпеген. Осы ретте машина шырғалаңынан аман алып қалыпты, с у і ш е р л і г і б а р болса керек (ҚХР) …
