урын җәю
31ачыклык — 1. Ачык булу 2. Урмансыз, агачсыз урын, аланлык. Бушлык, ачык урын, аралык 3. Ягымлылык, ачык йөзлелек …
32бәкәл — 1. Тояклы хайваннарның аякларында, арт якта, тояктан өстәрәк чокырланып кергән урын; шул турыдагы буынтык 2. диал. Кешедә: балтыр һәм табан сөякләре тоташкан җирдәге бүлтәеп торган урын; тубык …
33биеклек — 1. Биек булу дәрәҗәсе; предметның вертикаль буенча астан өскә таба озынлыгы яки ераклыгы 2. Җирдән күп югарыда булган пространство зәңгәр биеклектә казлар оча 3. Калкулык, калку урын, кечкенә тау, кашлак урын 4. күч. Дан, шөһрәт 5. мат. Фигураның …
34бушлык — 1. Буш булу хәле 2. Эчендә бер әйбер дә булмаган буш пространство, урын 3. Бер нәрсә белән дә яки беркем тарафыннан да биләнмәгән яки тереклек билгеләре булмаган урын, җир мәйданы 4. Рухи ихтыяр, омтылыш дәрт булмау халәте тур. 5. Өстенә бөрчек… …
35дәрәҗә — 1. Берәр нәрсәнең чагыштырмача микъдары, үлчәме, чамасы. Кабат, тапкыр, мәртәбә ничә дәрәҗәләр зурайтып күрсәтә 2. Үсештәге бер баскыч, ирешелгән нокта; чик аң дәрәҗәсе 3. Рәсми һ. б. ш. бүленештә яки бүленеш системасында: бер баскыч, урын,… …
36җай — I. и. 1. Әйбернең, эшнең, хәлнең үтәлеш тәртибе, үзенә генә хас яшәеш, барыш үзенчәлеге һәр нәрсәнең җае бар. хәб. Тәртип белән генә бара, уңай, җайлы эшләр җайда 2. Үзеннән алдагы сүз белән бергә нин. б. эшне башкарудагы төп юлны, алымны белдерә …
37җәелү — 1. (Җәю) 2. Киңәю, зур урын алу, агып, саркып күп урынны каплау. Зур урын биләү, еракларга сузылу. Яктылык, караңгылык, төтен, ис, сөрем нур, томан һ. б. ш. күренешләрнең зуррак урынны каплап алуы, ераккарак таралуы тур. 3. Җыйнаклыгын югалту,… …
38җәйләү — 1. 1. Күчмә халыкларның җәй уздыру өчен төпләнгән урыны; җәйге тору урыны. Аерым кабилә кешеләре тупланып яши торган урын, авыл 2. Терлекләрне авылдан читтә, яшеллек мул булган урында яшәтү өчен корылган ферма. Болында яки урман аланлыгында… …
39җек — I. и. 1. Такта һ. б. ш. әйберләрдә ярык калдырмыйча бер беренә тоташып, кереп тормыш өчен махсус ясалган уенты, ырмау рам җегенә кысылып торган пыяла кисәкләрен кырып төшерде 2. Берничә кисәкне ялгап эшләнгән әйберләрдә тоташкан урын һәм шул… …
40җирле — I. с. 1. Җиргә ия булган, чәчүлеге булган 2. Шул җирдә туып үскән; киресе: читтән килгән җирле халык, җирле кадрлар. Читтән китерелмәгән, шул урында табылган яки эшләнгән җирле чимал. Шул җир, шул урынчылык өчен хас, диалекталь җирле мәзәк 3. Ил… …
