тæрхон кæнын
1æрхон-æрхон кæнын — з.б.п …
2ратæрхон-батæрхон кæнын — з.б.п …
3СУГЪТЫ ЦАГЪД КÆНЫН — Бындзагъд ныккæнын, бынскъуыд скæнын. Уыцы бон ирон лигъдæттæ зæрæдтæ, сабитæ æмæ сылгоймæгтæн сæ разы бабадтысты Зары хъæуы æмæ сæ сугъты цагъд фæкодтой. (ХИ. 1992, 113.) Суанг Куырттатты комы фыццаг æрбацæуæны монголты сугъты цагъд куы кодтой,… …
4КЪАРМÆГОН — Нæртон зæронд ус. Иуахæмы Уырызмæг уыдис балцы. Уыцы рæстæджы иу Æртæ Нарты фæсивæд æрæмбырд сты Нарты Ныхасы æмæ иу сæхимидæг тæрхон кæнын райдыдтой, хуыздæр сæ чи у, ууыл. Фæлæ нæ фидыдтой: æппын чи ницæмæн бæззыдис, уый дæр иу загъта: «Æз уæ… …
5æрхонын — ↑ хонын Хуымæтæг, аразгæ, цæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: æрхонынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: æрхонæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: æрхонæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз æрхонын …
6АЙСАНА — Нæртон Уырызмæг æмæ Сатанайы фырт. Кадæг «Уырызмæг æмæ Сырдон» нын зæгъы: «Нартæ æрæмбырд сты æмæ загътой: «Уырызмæг йæхиуыл фæхæцыди æмæ фервæссыди йæхиуыл. Ныр ма уымæн зæнæг куы фæуа, уæд йæ зæнæг дæр сæ фыды хуызæн рахæсдзысты, æмæ ма уæд… …
7НАРТÆ — Нарты кадджыты сæйраг архайджытæ, хъæбатыр, зондджын, зонынджын æмæ æгъдауджын адæмы хатт. Ирон адæм сæ хонынц сæ таурæгъон фыдæлтæ. Хуыцау сæ сфæлдыста уæйгуыты фæстæ. Иу кадæг нын Нарты равзæрды тыххæй афтæ дзуры: – Хуыцау дунейы куы сфæлдыста …
8Хуыцауæхсæвы куывд II — см. Хуыцауæхсæвы куывд II – перевод – Дунедарæг Иунæг Кадджын Хуыцау, табу Дæхицæн! Ды нæ радтай зæххыл цæрынæн. Бирæ фарн æмæ амондæй хайджын чи у, уый æмбал нæ фæкæн! – Оммен, Хуыцау! – Hæ фыдæлты Зæронд Уастырджи! Сау хохы бæрзонд – дæ бадæн,… …
9Тæрхоны лæгтæ — см. Тæрхоны лæгтæ – перевод Тæрхоны лæгтæ – æхсæны тæрхоны уæнгтæ. Иуæй иу хатт æй этнографион литературæйы фæхонынц адæмон тæрхондон дæр. Тæрхоны лæгтæ æвзæрст цыдысты хъæубæсты зæронд лæгтæй; фыдæлтæй баззайгæ æгъдæуттæ хуыздæр чи зыдта æмæ… …
10Дурты бын æй фæкæнæм — (Дурты бын фæкæнын) – марыны тæрхон сæххæст кæныны мадзал. Ирон адæм дзы пайда кодтой ХIХ æнусы райдианмæ. Ахæм тæрхон иу цы фыдгæнæгæн рахастой, уый иу хъæуы цæрджытæ дурадзагъдæй амардтой; хонгæ дæр æй уымæн æфтæ кæнынц. … («забросать камнями») …
- 1
- 2
