омыртқа
1омыртқа — О м ы р т қ а қ а з ы . Омыртқаның айналасындағы майдан жасалған қазы. Ішінен екі қыртыс қазы шықты. Бұның өзі кіндік қазы, тел қазы, жая қазы, о м ы р т қ а қ а з ы, қабырға қазы боп тарайды (Қаз. әдеб., 28.11.1986, 9) …
2омыртқаша — үст. Омыртқа тәрізді, омыртқа сияқты. Батыстан шығысқа қарай бір бірімен о м ы р т қ а ш а жалғасқан маяжон төбелерден көзге оқшау көрінетіні де – Қосшоқы (Лен. жас, 30.04.1977, 2) …
3омыртқа — (Алм.: Балқ., Іле) қайықтың белдеу ағашы. О м ы р т қ а табан тақтайы мен қапталын қоса бекітіп тұрады (Алм., Балқ.) …
4омыртқасы түзу жігіт — (Гур., Маңғ.; Жезқ., Ұлы.) білімді, ақылды, көрнекті, іскер жігіт. Қасыңа о м ы р т қ а с ы т ү з у ж і г і т ертіп жүрің (Гур., Маңғ.) …
5аяқ омыртқа — (Жамб., Шу) мал сойған кісіге берілетін омыртқа, ет, т. б …
6қалбағай омыртқа — (Талд., Ақсу) құймышақтан кейінгі алты омыртқа …
7сабақты омыртқа — (Қ орда: Қарм., Сыр., Шиелі, Арал) бел омыртқа. Бір қойдың с а б а қ т ы о м ы р т қ а с ы екі үш кило тартар Қ орда., Шиелі) …
8аян омыртқа — (Жамб., Шу) мал союшыға еттей берілетін үлес …
9аян — омыртқа. жерг. Азат омыртқа. Тіліміздің этнографиялық лексикасында диалектілік ерекшеліктер де едәуір орын алады. Мысалы, сүйінші – шүйінші, азат омыртқа – а я н о м ы р т қ а, асар үме, тана бау – тана тағар, жасырынбақ – бұғынбақ, құдағи –… …
10қара — азық. Астық д.м. Соғыс зардабын елдің дендеп түсіне бастағаны да биыл жаз: қант шай, қ а р а а з ы қ т ы ң көзі кеміді (Ә.Сарай, Атырау, 310). Қара ала қаз. Қаздың қара ала түсті бір түрі. Көл бетін жапқан қ а р а а л а қ а з бен қасқалдақ,… …