көзін алмау
1ғапыл қалмау — (Қост.: Жанг., Аман., Камыш.) қапы қалмау, өкініп қалмау. Қашан кемеліне келтірем деп жүріп, ғ а п ы л қ а л м а (Қост., Жанг.). Қалар бос жалқау құлақ берген сыйдан, тыңдамай қ а л м а ғ а п ы л болып бейқам (Н. Ахмет., Аман.) …
2жіп таға алмау — (ҚХР) байыбына бара алмау, парықтай алмау …
3ұстай алмау — (Шығ.Қаз., Ү Н.; Сем.: Абай, Шұб.; Тау., Қош.) бола алмау, өз міндетін (қызметін) атқара алмау. Білімсіз адамдар мұғалімдікті ұ с т а й а л м а й д ы (Сем., Шұб.). Ол мұғалімдік оқуды ұ с т а й а л м а й жүрмесе болар еді (Шығ.Қаз., Ү Н.) …
4чендей алмау — (Алм., Шел.) жақындай алмау, жете алмау. Ақтар бізді қанша қуғанмен ч е н д е й а л м а й т ы н ы н біліп, кері қайтты (Алм., Шел.) …
5батын алмау — (ҚХР) бата алмау …
6біреудің қыл бүлдіргесін алмау — (ҚХР) біреудің ине сабақ жібін алмау, елге қылдай залалды іс істемеу …
7бойында шыбыны қалмау — (ҚХР) зәре құты қалмау, қатты қорқу. Ол өзі ұрлап мініп жүрген аттың иесін көргенде б ой ы н д а ш ы б ы н ы қ а л м а д ы, көрінбей зытты (А. Қас., Н. Әбік., Қаз. тілі., 543) …
8дәт қыла алмау — (ҚХР) батылдық жасай алмау, жүрексіну. Басы әңкі тәңкі бола әлгі асханаға барды, айналасына мұқият қарап шықты. Бірақ асхана қожайынынан сұрауға д ә т қ ы л а а л м а д ы (А. Тал., Шала дар. оқ) …
9келісе алмау — (Гур., Маңғ.) жөнделмеу, оңалмау. Кешеден бері күн желдетіп, к е л і с е а л м а й тұр (Гур., Маңғ.) …
10назарында қалмау — (Қост., Арқ.) ықыласына, назарына қалмау. Жиенді өкпелетіп н а з а р ы н д а қ а л м а (Қост., Арқ.) …
