къæм бахæссын искæмæ
1ЦÆРДХÆРÆДЖЫ БАХÆРЫН — Искæй æвзаджы фæрцы сайын, йæ муртæ йын хæрын, хæссын, алы хатт искæй хæдзары минасы фынгыл бадын …
2КЪУХ НÆ БАХÆЦЦÆ УЫН — 1. Искæй ныццæвынæн фадат нæ фæуын. Рука не доходит. «Ныхасы иу куыдзы фырт бафидис кодта, кæимæ, дам, дзурыс, дæуæн дæ фырты туг исты куы нæ у. Уый уыдис æгас ныхасы раз... мæ къух æм нæ бахæццæ ис, уый йедтæмæ фидисгæнæг Ныхасы бæргæ… …
3БЫДЫР СНАРÆГ УЫН — Искæй къуыммæ бахæссын, цъыссыммæ бакæнын, искæмæн йæ фезмæлæнтæ алырдыгæй сæхгæнын. Уалынмæ фæдисæттæ дæр, Нури сæ разæй, сæхъис æркъæн тилгæ, сæ уадсур бæхтыл æрбахæццæ сты æмæ тыхгæнджытæн быдыр снарæг. (Хъайтыхъты А. Ус богал.) …
4КЪÆСÆРЫЛ БАЛÆУУЫН КÆНЫН — Искæмæ искæй æнæнхъæлæджы бакæнын. Исты æнæнхъæлæджы бахæссын, баласын. ...Абиан сæрибар цард кæй бауарзта... уымæ гæсгæ (сывæллæтты) сæ фыды къæсæрыл балæууын кодта. (СИ. 1987. 219.) …
5ХЕТÆДЖЫ УАСТЫРДЖИЙЫ КУВÆНДОН — см. Священная роща Хетага – Хуыцау, табу Дын уæд! – Хуыцау, хистæрæй, кæстæрæй, сылгоймагæй, нæлгоймагæй Дыл нæхи фæдзæхсæм æмæ нын ахъазгæнæг у. – Хуыцау, зæххыл цыдæриддæр цæуы – цинæй дæр, зианæй дæр – иууылдæр Дæуæй аразгæ сты, æмæ Дæм фылдæр …
6ХЕТÆДЖЫ УАСТЫРДЖИ — Раджы заман алантæй къордтæ къордтæ цæргæйæ баззад Кæсæджы, Хъæрæсе æмæ Хъубаны зæххыл. Хъубаны доны къабаз Стыр Зеленчукы был уыдонæй цард къниаз Инал. Уыд ын æртæ фырты: Биаслан, Аслæнбег æмæ Хетæг. Биаслан у, Кæсæджы къниазтæ Биаслантæ кæмæй… …
