агач терәү
1терәү — I. 1. Сөяү, сөялдерү; нәр. б. бераз авыштырып, орындырып кую. Ялгау, бик якын итеп, орындырып салу (биналар, каралтылар тур.) 2. Берәр нәрсәне нәрсәгә дә булса (җиргә, стенага һ. б.) китереп кысып тоту яки шул нәрсәгә таяну тур. 3. Авып китү,… …
2мендәр — 1. Баш астына салу яки аска куеп утыру өчен дүртпочмаклы тышлыкка мамык, йонмамык, кыл һ. б. ш. тутырып эшләнгән йомшак әйбер 2. Иярнең ат аркасына тиеп торган йомшак өлеше, нигез, терәк 4. Арбаның ал күчәре өстенә куелган агач терәк …
3тирәк — 1. Тупыл 2. диал. Зур һәм биек агач үсә зәйтүн тирәге 3. сир. Бай тирәк, караулы тирәк дип тә әйтелә – Кабиләнең, ыруның, йортның символы, билгесе булып торган агач; ата баба утыртып калдырган изге агач. күч. Ата баба нигезе тирәгең барда терәгең …
4әрәтә — 1. Умартада кәрәз җимерелеп төшмәсен өчен куела торган аркылы агач 2. Тарантасның арт күчәреннән ал күчәре терәккә (мендәргә) тоташтырылган колга сыман аскы агач …
5сую — (СУЕЛУ) (СУЙДЫРУ) – 1. Бугаз кисеп, канны агызып үтерү. Гомумән, үткен корал белән чәнчеп, кадап үтерү 2. Кан чыгар дәрәҗәдә ышкып кырдыру, яралау, чиләндерү (тәнне) итекләр үкчәне суйган 3. күч. Иң җаваплы, хәлиткеч бер вакытта тоткарлык һ. б.… …
6янтерәк — 1. Каралтының бер як стенасына аумасын өчен терәп куелган агач яки бүрәнә 2. күч. Таяныч, терәк, ярдәмче кеше балам – янтерәгем …
7дар — Асып үтерү юлы белән җәзалау җайланмасы: бер яки ике багананың башына аркылы агач беркетеп ясалган корылма …
8кылыч — I. 1. Кешене чабып яки чәнчеп үтерү өчен берничә төрле салкын озын коралның исеме: рус. Сабля, Меч, Палаш 2. Юкка чыгара торган көч, куәт символы. КЫЛЫЧ БАЛЫК – 1) Диңгездә яши торган, өске казналыгы кылычсыман очлаеп үскән зур балык; рус. Меч… …
9чабу — I. ф. 1. Үлән яки игенне чалгы яки чапкыч машина белән кистерү 2. Нин. б. үткен нәрсә белән кисү, кистерү. кисеп өзү. Берәр корал белән вак кисәкләргә бүлү, аеру, кисү 3. Нәр. б. кисәген, катлавын вату (балта, лом һ. б. белән). (Күмер, руда, таш) …
10чана — и. 1. Кыш көнендә ат җигеп яки трактор белән йөк ташу, кешеләр йөртү өчен карда шуа торган ике табанга утыртылган җайланмаларның гомуми исеме 2. Кыш көнендә таудан шуып, бер береңне тартып уйнау өчен яки кул белән тартып йөк ташу өчен кечкенә… …